Media publiczne w dużej mierze powinny być mediami obywatelskimi, które pracują na rzecz społeczeństwa obywatelskiego. Niestety politycy od zawsze zainteresowani byli ingerowaniem w media, co daje różne efekty.
Media publiczne podlegają pod Ustawę o radiofonii i telewizji. Powinny szerzyć kulturę, postawy obywatelskie, informować, uczyć i kształcić. Niestety najczęściej zajmują się polityką.
Media publiczne – definicja
Nie ma jednej definicji mediów publicznych, ponadto zmienia się ona na przestrzeni lat. Natomiast wszyscy zwracają uwagę, że powinny być to media obywatelskie. Co to znaczy? Treści udostępniane widzom powinny przede wszystkim skłaniać do debaty publicznej, promować obywatelskie inicjatywy i szerzyć kulturę i naukę. Niestety zamiast tego w mediach publicznych w Polsce obecnie najwięcej jest polityki. Ustawa o mediach publicznych została uchwalona przez polityków, potem przez polityków znowelizowana. Przy rządach kolejnych partii politycy wchodzili w skład Rady Radiofonii i Telewizji i zarządu TVP. W efekcie o mediach publicznych mówi się coraz częściej jako o mediach rządowych, a nawet partyjnych.
Misja mediów publicznych
Media publiczne finansowane są ze środków publicznych. W Polsce na tle innych krajów UE dotacje te są naprawdę stosunkowo duże. W założeniu środki te powinny być przeznaczone nie na organizowanie kolejnych dyskusji politycznych czy wręcz promowanie jednej linii politycznej, ale na:
- rzetelne i obiektywne dostarczanie informacji,
- budowanie debaty publicznej,
- tłumaczenie przemian zachodzących w kraju i na świecie,
- promowanie wysokiej kultury, dobrego gustu,
- wspieranie inicjatyw edukacyjnych i ich promocję w TVP,
- udostępnianie widzom artystycznych filmów fabularnych i dokumentalnych (zamiast częstego odtwarzania hollywoodzkich produkcji),
- produkcję teleturniejów promujących autentyczną wiedzę, programów naukowych,
- promocję języka ojczystego i kultury (w tym tej regionalnej).
Wpływ mediów na opinię publiczną
Mass media i opinia publiczna to dwie bardzo silnie splecione ze sobą rzeczywistości. Media mają ogromny wpływ na kształtowanie opinii publicznych. Nie bez powodu nazywa się je czwartą władzą. O ile media komercyjne, opłacane z reklam, czy media sponsorowane rządzą się nieco innymi prawami, o tyle media publiczne powinny być wolne od manipulacji, opowiadania się po którejś ze stron sporu politycznego. Niestety od bardzo dawna tak już w Polsce (i nie tylko) nie jest.
Wpływ opinii publicznej na media
A czy odbiorcy i opinia publiczna mogą mieć wpływ na poziom i jakość mediów (nie tylko publicznych)? Tak! Zastrzeżenia do jakości, wiarygodności i rzetelności materiałów publikowanych w mediach, a także do kontrowersyjnych treści (takich jak np. przemoc, mowa nienawiści, dezinformacja, treści nieodpowiednie dla młodego odbiorcy) można zgłaszać jako skargę do KRRiT. Miarą naszego zadowolenia lub niezadowolenia jest też oglądalność. Często przekłada się na dochody np. z reklam (choć w mediach publicznych w mniejszym stopniu) i odzwierciedla poziom zaufania społecznego do danego nadawcy.
Fot. Adobe Stock
