AktualnościBezpieczeństwo

Jak media manipulują? Metody i techniki manipulacji w mediach

Dostęp do telewizji czy Internetu mają praktycznie wszyscy, dlatego media można bardzo łatwo wykorzystać do manipulacji ludźmi. Każdą wiadomość, każdy obraz można przedstawić tak, żeby ludzie odczytali go w określony sposób, który chce im przekazać nadawca.

Specyficzną formą manipulacji jest manipulacja w reklamie. Jej celem jest przyciągnięcie twojej uwagi i przekonanie do zakupu danego towaru. Pamiętaj jednak, że jest to nadal manipulacja, czyli działanie nieszczere, nieuczciwe.

Media, które kreują rzeczywistość

Media, w szczególności telewizja, już od dawna przestały tylko przekazywać informacje. Obecnie bardzo często wpływają na to, jak odbieramy i oceniamy rzeczywistość. Przekaz płynący z mediów jest modelowany tak, by odbiorcy zachowywali się w określony sposób, kupowali wybrane towary czy głosowali na określoną partię. Aby osiągnąć te cele, media stosują manipulację. Metod i technik manipulacji jest bardzo wiele, a ciągle pojawiają się nowe, jeszcze skuteczniejsze.

Najczęstsze techniki manipulacji w mediach

Manipulacje, jakich dopuszczają się media, zostały już tak rozbudowane, że powstały konkretne techniki manipulacyjne. Oto kilka przykładów:

  • pytania stosowane na początku artykułu – np.: „Czy pan Karol okradł sąsiadkę?”. W dalszej części publikacji nie ma potwierdzenia tego faktu, ale opis sytuacji, która mogła mieć miejsce w połączeniu z tytułem, może wzbudzić brak zaufania do bohatera artykułu;
  • wyniki sondaży, które podawane są bez komentarza – kiedyś jedna z gazet podała, że 75% badanych jest przeciwnych pewnej inwestycji. Nie dodano jednak, że zapytano tylko cztery osoby;
  • informacje wyrwane z kontekstu – na początku pandemii na Facebooku pojawił się film z wypowiedzią premiera: „Jakiekolwiek ograniczenia są niepotrzebne, powinniśmy przejść nad tą pandemią, nie wdrażając takich ograniczeń. Kto umrze, to umrze, i trudno”. Manipulacja polegała na tym, że z początku wypowiedzi usunięto słowa: „Są w naszym społeczeństwie osoby, które uważają, że…”, co zupełnie zmieniło sens wypowiedzi premiera.

Techniki manipulacji w reklamie

Reklama ma wzbudzić w nas pewną określoną potrzebę i zachęcić do kupna reklamowanego towaru, wpływając na naszą podświadomość. Po czym można poznać manipulację w reklamie?

  • Bardzo często używane są słowa wartościujące, które mają dobrze ocenić towar. Możesz to rozpoznać, jeśli usłyszysz takie określenia jak: najlepszy, najskuteczniejszy, najtańszy itp.
  • Odwoływanie się do nauki – nierzadko w reklamach podaje się dane czy wykresy, które mają przekonać cię, że dany towar naprawdę warto kupić.
  • Powoływanie się na autorytet – taki chwyt najłatwiej możesz zauważyć w reklamach leków, o których opowiada lekarz, ubrany dodatkowo w biały kitel. Dzięki temu masz mieć przekonanie, że to osoba doskonale znająca temat proponuje ci zakup leku.
  • Obietnice bez pokrycia, to sugestia, że po zakupie danego towaru spotka cię to, co widzisz w reklamie. Przykładowo, reklama jednego z popularnych napojów ukazuje szczęśliwą rodzinę przy świątecznym stole. Tak więc napój ten ma się kojarzyć nie tylko z dobrym smakiem, lecz także przyjemnością z powodu czasu spędzanego z bliskimi.

Zobacz także: Co to jest manipulacja i jak na nas działa?

Fot. Adobe Stock

Polecane artykuły
BezpieczeństwoTechnologie

Czy deepfake jest legalny? Jak reagować na fałszywki?

Deepfake generator pozwala tworzyć nieprawdziwe obrazy, nagrania, dźwięki. Widzisz siebie lub…
BezpieczeństwoŚwiat wokół nasTechnologie

Deepfake detector czyli jak rozpoznać deepfake'i i nie paść ofiarą przestępcy?

Deepfake i programy umożliwiające wykorzystanie tej technologii niestety są często wykorzystywane…
BezpieczeństwoCiekawostkiTechnologie

Deepfake czyli tworzenie fałszywych obrazów i dźwięków. Czy to żart czy przestępstwo?

Deepfake to technika tworzenia fałszywych wideo, dźwięku lub obrazów do złudzenia…