Relacje społeczneZdrowie

Tożsamość płciowa – jak ją definiować? Kim jest osoba niebinarna?

Większość osób czuje zgodność płci swojego ciała i mózgu, odczuwając i patrząc na świat tak, jak większość osób danej płci. Zdarzają się jednak osoby, które czują się uwięzione w ciele niezgodnym z odczuwaną płcią. Ich osobowość jest niezgodna z ciałem. Taki stan często prowadzi do ogromnego stresu, niepewności, rozdarcia, a nawet depresji.

Tożsamość płciowa to temat, który w społeczeństwach zachodnich jest przedmiotem bardzo szerokiej dyskusji. Coraz wyraźniej swoje stanowisko manifestują bowiem osoby, które nie identyfikują się z prostym podziałem społeczeństwa na mężczyzn i kobiety. W Polsce temat jest podnoszony między innymi w związku ze spisem powszechnym, w którym osoby niebinarne zmuszone są do zaznaczenia płci zgodnej z dokumentami mimo, że się z nią nie identyfikują.

Tożsamość płciowa – co to znaczy?

Każda płeć ma grupy cech charakterystycznych, przeważających. Na przykład chłopcy statystycznie bywają bardziej waleczni, mniej się przejmują drobiazgami, mają bardziej męskie zainteresowania (np. w większym stopniu lubią rywalizację, wyzwania siłowe, lepiej sobie radzą z abstrakcyjnym myśleniem). Dziewczyny bywają delikatniejsze, bardziej emocjonalne czy bardziej skłonne do opiekuńczości i wspierania innych. Jest to oczywiście bardzo duże uproszczenie, czasem uważane za niesprawiedliwe. Tak czy inaczej uznano, że są zachowania i sposób patrzenia na świat charakterystyczny dla danej płci. 

Tożsamość płciowa to osobiste, duchowe poczucie własnej płci społeczno-kulturowej. Obecnie rozróżnia się bowiem:

  • płeć fizyczną (związaną z budową ciała, typową dla danej płci),
  • płeć społeczną, kulturową, płeć mózgu (związaną z poczuciem zgodności danej osoby z cechami reprezentowanymi przez konkretną płeć).

Trzeba przy tym pamiętać, że tożsamość płciowa i orientacja seksualna to dwie zupełnie odrębne sprawy.

Zaburzenia tożsamości płciowej

Zaburzenia płci pojawiają się wtedy, gdy dochodzi do niezgodności płci fizycznej z płcią społeczną. Osoba, która ma fizyczne cechy kobiety czuje się mężczyzną lub na odwrót. W takim przypadku mówi się o niebinarnej tożsamości płciowej, a więc tożsamości, która wymyka się prostemu (binarnemu) podziałowi świata na męski i żeński. Tożsamość płciowa i orientacja seksualna nie są w tym przypadku ściśle ze sobą związane. 

Niebinarne tożsamości płciowe

Zaburzenia tożsamości płciowej w opinii coraz większej części środowiska medycznego nie powinny być leczone, zdaniem wielu ekspertów terapie „naprawcze” nie mają sensu. Niebinarność należy akceptować. To od osób niebinarnych, nieheteronormatywnych zależy, jaki model funkcjonowania przyjmą. Niektórzy całe życie będą funkcjonować jako osoby niebinarne, inni z czasem mogą zdecydować się na operację zmiany płci. 

Ważne jest, aby zdawać sobie sprawę, że nie tylko niektórzy ludzie, ale i społeczeństwa nie operują pojęciem płci jako binarnej (a więc albo męskiej albo żeńskiej). Określa się ich genderqueer:

  • agender – osoba, która rezygnuje z identyfikacji tożsamości płciowej,
  • bigender – osoba, która identyfikuje się w tym samym stopniu jako kobieta, co jako mężczyzna,
  • demigender – osoba niebinarna, ale w pewnym stopniu identyfikująca się z jedną z płci, np. demiboy (demiguy), demigirl, demifluid.
Polecane artykuły
Hobby i pasjeRelacje społeczne

Wolontariaty dla nastolatków. Gdzie można się udzielać?

Wolontariusz to osoba, która dobrowolnie, nie oczekując wynagrodzenia, niesie pomoc innym….
AktualnościRelacje społeczneŚwiat wokół nas

Caritas Polska i WOŚP – jak działają największe fundacje charytatywne w Polsce?

W Polsce nie brakuje wielu ciekawych i wartościowych akcji charytatywnych prowadzonych…
CiekawostkiRelacje społeczneZdrowie

Rekordy WOŚP i ciekawostki Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy od ponad trzech dekad zbiera pieniądze dla…