Na ziemi wyznaczone są cztery główne kierunki świata, są też kierunki pośrednie różnych stopni i w sumie jest ich aż 32.
Na określenie gdzie jest wschód, czy gdzie jest zachód sposobów jest bardzo wiele. Podstawowym jest na pewno kompas, ale gdy nie mamy go akurat pod ręką, to do odznaczenia stron świata możemy wykorzystać podpowiedzi płynące z natury.
Kompas, czyli najważniejsze narzędzie wyznaczania kierunków świata
Kierunki świata wyznaczone zostały w związku z ruchem obrotowym Ziemi. Punkty przecięcia osi ziemskiej z powierzchnią to bieguny geograficzne – północny i południowy. Natomiast punkty, gdzie pojawia się i znika Słońce to wschód i zachód.
Podstawowym narzędziem, dzięki któremu można określić kierunki północ, południe, wschód i zachód jest kompas. W największym skrócie kompas zbudowany jest z magnesu przyczepionego do igły, która umieszczona jest w obudowie, tak aby mogła się swobodnie kręcić. Magnes w kompasie reaguje na pole magnetyczne wytwarzane przez jądro Ziemi, dzięki czemu igła będzie się ustawiać wzdłuż linii tego pola magnetycznego układającej się w kierunku północ – południe.
Jakie są kierunki świata?
Najpopularniejsze oznaczenie stron świata pochodzi z języka angielskiego. Każdy z kierunków świata ma też swój skrót:
N (North) – Północ
E (East) – Wschód
S (South) – Południe
W (West) – Zachód.
Te cztery strony świata to tzw. kierunki główne. Poza nimi są też kierunki pośrednie, mieszczące się pomiędzy kierunkami głównymi. I tak mamy:
- północno-wschodni (NE)
- południowo-wschodni (SE)
- północno-zachodni (NW)
- południowo-zachodni (SW)
To jednak nie wszystko. Pełny podział obejmuje aż 32 kierunki, które oparte są na tzw. skali rumbowej, która dzieli obwód koła na podstawie kątów właśnie na 32 części. I np. na najniższym czwartym poziomie mamy kierunek północny zachód ku zachodowi.
Jak samodzielnie wyznaczyć kierunki świata?
Kiedy znajdziemy się w lesie, nie mając żadnych urządzeń technicznych, to przy wyznaczaniu geograficznych kierunków świata z pomocą przychodzi natura.
- Jednym ze sposobów jest skorzystanie z własnego cienia, najlepiej w południe. Wystarczy odwrócić się tyłem do Słońca i rozłożyć ramiona. W takim ustawieniu z przodu znajduje się północ, z tyłu południe, prawa ręka skierowana jest na wschód, a lewa na zachód.
- Nauka o mchach i drzewach również pozwala wyznaczyć kierunki świata. Mech unika nasłonecznionych miejsc i dlatego porasta drzewa i kamienie najczęściej od północnej strony. Drzewa z kolei kierują się raczej w stronę Słońca, przez co najbardziej rozrastają się od południowej strony.
- Również obserwując mrowisko, można określić kierunku świata. Mrówniki podobnie jak drzew lubią Słońce, dlatego mrowisko od strony południowej ma dłuższy, łagodniejszy stok, aby możliwie jak najmocniej ogrzewało go Słońce.
Te wiadomości mogą Ci się przydać na obozach harcerskich lub wędrownych, a także podczas zwykłego spaceru w lesie, gdy zgubisz ścieżkę. Jeśli wiesz w którą stronę masz iść (np. na wschód, zachód, północ czy południe) szybciej odnajdziesz właściwą drogę.
Zobacz także: jak się spakować na obóz harcerski?
Zintegrowana Platforma Edukacyjna https://zpe.gov.pl/a/gdy-kompas-nie-dziala/D1H1s2ET9
Media nauka https://www.medianauka.pl/kierunki-swiata
Fot. Adobe Stock
