CiekawostkiNauki ścisłeWiedzieć więcej

Tajemniczy piorun kulisty. Co to takiego i kiedy się pojawia?

Piorun kulisty pojawia się bardzo rzadko, przez co jest zjawiskiem dość słabo zbadanym. Jedno wiadomo na pewno – jest tak samo niebezpieczny, jak klasyczny piorun. 

Pojawia się nagle w trakcie burzy lub tuż po jej zakończeniu. Ma kulisty kształt i emituje bardzo intensywne światło w różnych kolorach, najczęściej pomarańczowym, czerwonym, białym lub żółtym. Rzadziej można zaobserwować pioruny kuliste błękitne lub zielone. A jak powstają kuliste pioruny

Efektowny wygląd pioruna kulistego

Piorun kulisty to bardzo ciekawe i efektowne zjawisko. Świecąca kula o promieniu od kilku do kilkudziesięciu centymetrów, która przesuwa się nad ziemią, często wydając odgłos podobny do syczenia, na pewno robi wrażenie. Piorun kulisty rozpada się po kilkudziesięciu sekundach, czasem z głośnym grzmotem, a czasem w zupełnej ciszy. Zdarza się, że wydziela przy tym zapach siarki. Według potwierdzonych obserwacji największy piorun kulisty miał średnicę aż 1,5 metra, a najmniejszy ok. 1 cm.

Piorun kulisty jest tak samo niebezpieczny, jak piorun tradycyjny, a osoby nim porażone odnoszą takie same obrażenia jak przy klasycznym wyładowaniu – poparzenia skóry, drętwienie kończyn, a nawet zawał serca. 

Polowanie na piorun kulisty 

Co ciekawe bardzo długo naukowcom nie udawało się wyjaśnić, w jaki sposób powstaje piorun kulisty i czym on właściwie jest. Wszystko dlatego, że w porównaniu do zwykłych wyładowań w czasie burzy pioruny kuliste występują bardzo rzadko i trwają krótko, dlatego każde zdjęcie pioruna kulistego jest na wagę złota. Na YouTube można znaleźć nawet nagrania pioruna kulistego, ale trzeba podchodzić do nich bardzo ostrożnie, nie wiadomo bowiem czy nie zostały sfabrykowane. Niektóre z nich przedstawią piorun kulisty poruszający się wewnątrz mieszkania. Według specjalistów zajmujących się kulistymi piorunami istnieją potwierdzone wypadki pioruna, który dostał się przez okno i pozostawił po sobie niewielkie ślady spalenizny.

Czy piorun kulisty na pewno istnieje? 

Zjawiskiem pioruna kulistego bardzo poważnie zajęli się naukowcy z Uniwersytetu w Lanzhou. Udało się im dostrzec, że po uderzeniu jednego z piorunów w glebę, wyłoniła się z niej świetlna kula. Jej analiza pozwoliła ustalić, że ma skład podobny do podłoża, z którego wyszła, a w swoim składzie miała żelazo wapń i krzem. Dlatego najczęściej przyjmuje się, że piorun kulisty to kula rozgrzanego gazu, która powstaje po uderzeniu zwykłego pioruna w ziemię. Są też inne teorie:

  • Naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie uważają, że piorun kulisty powstaje po uderzeniu zwykłego pioruna w kałużę.
  • Inna teoria mówi, że jest to kulisty pęcherzyk plazmy powstający na końcu pioruna docierającego do ziemi.
  • Wreszcie naukowcy Uniwersytetu w Innsbrucku twierdzą, że piorun kulisty… nie istnieje, a jest to jedynie złudzenie powstające w mózgu człowieka w trakcie uderzenie zwykłego pioruna.

 

Źródła:

Encyclopedia PWN – https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3957437 

Nauka – to lubię https://naukatolubie.pl/pioruny-kuliste/

Fot. Adobe Stock