Czyli jak powstają najważniejsze dokumenty w państwie…
Konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w Polsce. Ma szczególną moc prawną, ponieważ wszystkie inne akty prawne muszą być z nią zgodne.
Art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej określa, jakie są źródła powszechnie obowiązującego prawa w naszym kraju. Konstytucja określa też hierarchię aktów prawnych obowiązujących w Polsce.
Hierarchia aktów prawnych
Konstytucja określa podstawowe zasady funkcjonowania naszego państwa, ustrój władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Ustala także prawa i obowiązki obywatela. Konstytucja jest zgodnym dziełem Sejmu i Senatu uchwalanym wspólnie przez obie izby parlamentu. Projekt zmian do konstytucji wnieść może Senat, prezydent lub ⅕ posłów. Zmianę w konstytucji zatwierdzić musi co najmniej ⅔ posłów, a potwierdza to Senat bezwzględną większością głosów. Rozwinięciem norm zawartych w konstytucji są ustawy. Określają zasady tworzenia organów państwowych i ich działania. Uchwalać je może Sejm, ponieważ tylko on ma władzę ustawodawczą. Ustawy ogłaszane są w Dzienniku Ustaw. Najważniejszymi aktami prawnymi dotyczącymi polityki zagranicznej są Ratyfikowane Umowy Międzynarodowe, które zatwierdza Sejm.
Akty prawne niższej rangi
W celu wykonania zapisów ustawy wydawane są rozporządzenia. Mogą je wydawać Prezydent, Rada Ministrów czyli Rząd i Prezes Rady Ministrów czyli Premier. Niektóre rozporządzenia mają moc ustawy. Wydawać je może Prezydent na wniosek Rady Ministrów. Zgodnie z konstytucją przedmiotem takiego rozporządzenia mogą być jedynie zasady działania organów władzy oraz zakres ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela w sytuacji wyjątkowej. Poza tym wśród aktów prawnych mamy jeszcze zarządzenia (odnoszą się do spraw szczegółowych dotyczących danej ustawy) oraz uchwały (wydaje je Sejm i dotyczą np. stwierdzenia ważności wyborów). Wszystkie najważniejsze akty prawne publikowane są przez Kancelarię Sejmu w ogólnie dostępnym internetowym Systemie Aktów Prawnych.
Zobacz także: Co to jest konstytucja i dlaczego jest taka ważna?