Weto Polski i Węgier grozi zablokowaniem całego budżetu Unii Europejskiej na lata 2021–2027. Największe straty mogą ponieść państwa, które są autorami weta, ale problem może dotknąć wszystkie kraje członkowskie, choć w zróżnicowanym stopniu.
Ogromną część budżetu UE na lata 2021–2027 ma stanowić Fundusz Odbudowy, planowany na odbudowę gospodarek dotkniętych „korona kryzysem”. Aby pieniądze zostały uruchomione, budżet musi być zatwierdzony przez wszystkie państwa członkowskie. Jeśli nie nastąpi to w najbliższym czasie, to wprowadzone będzie rozwiązanie tymczasowe, w ramach którego finansowane będą wyłącznie projekty już rozpoczęte, których termin nie skończył się w 2020 roku.
Co chcą zawetować rządy Polski i Węgier?
16 listopada na posiedzeniu Rady Europejskiej głosowano nad trzema sprawami:
- rozporządzeniem wiążącym wypłaty z budżetu europejskiego z przestrzeganiem zasad praworządności w państwach, które mają otrzymać dofinansowanie;
- wstępną decyzją Rady Europy w sprawie budżetu na lata 2021–2027, który stanowi kwotę ponad biliona euro;
- decyzję w sprawie uruchomienia dodatkowych środków finansowych na likwidację skutków pandemii koronawirusa w kwocie prawie 800 miliardów euro.
Pierwszy punkt zakwestionowali premierzy Polski i Węgier, ale akurat w tym przypadku wymagana była zwykła większość głosów, czyli 15. Punkt został przyjęty w stosunku głosów 25:2. Niestety, dwa kolejne wymagają jednomyślności i właśnie te dwa punkty zostały wstępnie zablokowanie przez Polskę i Węgry. W ten sposób pieniądze unijne stały się zakładnikiem Polski i Węgier blokujących zapisy dotyczące najważniejszy wartości demokracji europejskiej. Blokada budżetu 2021–2027 odsuwa w czasie uruchomienie ogromnych pieniędzy, w tym Funduszu Odbudowy, który ma ułatwić odbudowę gospodarek dotkniętych koronawirusem.
Zamrożony Fundusz Odbudowy – nie tylko Polska i Węgry stracą
Jeśli Polska i Węgry pozostaną przy swoim stanowisku, wtedy to właśnie te państwa poniosą największe straty. Problemy nie ominą jednak innych krajów. Ogromne straty grożą Włochom. Państwo to stoi praktycznie pod ścianą. Mieli być największym beneficjentem środków na odbudowę po pandemii koronawirusa. Gospodarka tego kraju poniosła ogromne straty, zwłaszcza w czasie pierwszej fali epidemii. Jedną z konsekwencji jest nagły wzrost bezrobocia, ogółem do poziomu ok. 10%. Wśród młodych wskaźnik ten wynosi ponad 30%. W podobnie trudnej sytuacji znajdują się Hiszpania i Francja, które bardzo liczyły na dofinansowanie w ramach Funduszu Odbudowy.
Budżet prowizoryczny konsekwencją polskiego i węgierskiego weta
Polskie weto może zablokować wprowadzenie nowego budżetu na lata 2021–2027. W takiej sytuacji Unia wprowadzi budżet prowizoryczny. Co to oznacza? Otóż finansowane będą tylko projekty już realizowane, a żadne nowe inwestycje nie będą wprowadzane w życie. Zakończone będzie finansowanie wielu projektów, np. Erasmus+, których bieżący plan kończy się w 2020 roku. W związku z tym największą stratę poniosą wszystkie państwa, które planowały wprowadzenie nowych inwestycji związanych z dofinansowaniem ze środków Unii Europejskiej. Do tych krajów należą przede wszystkim Rumunia, Grecja, Czechy i Słowacja.
Zobacz także:
- Weto budżetu UE a pieniądze planowane dla Polski
- Dlaczego polski rząd chce zablokować wiązanie budżetu UE z praworządnością?
Fot. Mediamodifier / Pixabay
