Postawa polskiego rządu i groźba weta dla budżetu europejskiego 2021-2027 wydaje się zupełnie niezrozumiała. Jeśli rząd nie zmieni zdania, może ponieść duże straty. Emocje są więc duże
Wygląda na to, że mechanizm połączenia wypłat z warunkiem praworządności i tak zostanie wprowadzony, ponieważ wymaga poparcia większości (15 z 27 państw członkowskich), a nie jednomyślności, a przeciwne niemu są tylko Warszawa i Budapeszt. Z kolei zablokowanie budżetu 2021-2027, zwłaszcza Funduszu Odbudowy, może spowodować, że wszystkie państwa członkowskie otrzymają wsparcie na usuwanie kryzysu po pandemii, z wyjątkiem Polski i Węgier.
Czym grozi polskie weto budżetu UE dla Polski?
Wielu ekspertów uważa, ze weto może mieć dla Polski dotkliwe konsekwencje. Jeśli Unia Europejska nie zatwierdzi nowego budżetu 2021-2027 w terminie (w grudniu 2020), będzie musiała wprowadzić budżet prowizoryczny, czyli finansowanie tylko podstawowych wydatków.
Co bardzo istotne – jeśli budżet nie zostanie zatwierdzony, to zaplanowany w nim siedmioletnim Fundusz Odbudowy wynoszący prawie 800 mld może być odsunięty w czasie lub przeprojektowany. Fundusz ten jest obecnie przewidziany dla wszystkich państw członkowskich, zwłaszcza mocno dotkniętych skutkami pandemii. Polska miała być jednym z jego głównych beneficjentów i otrzymać 57 mld, z czego 23 mld miały być bezzwrotną dotacją, 34 mld pożyczką. Jeśli fundusz ten nie zostanie uruchomiony w obecnie planowanym kształcie, to istnieje ryzyko, że w kolejnej wersji Polska i Węgry, czyli kraje zgłaszające weto, nie będą uwzględnione w podziale tych pieniędzy.
Co się stanie z Funduszem Odbudowy?
Najgorszym możliwym scenariuszem dla Polski może być tzw. porozumienie międzynarodowe bez Polski i Węgier, czyli krajów zgłaszających weto. W takiej sytuacji uruchomienie funduszu może zostać przesunięte w czasie, ale zarówno Polska, jak i Węgry mogą nie dostać z tej puli żadnego dofinansowania. Z drugiej strony wszystkim krajom zależy na jak najszybszym zatwierdzeniu budżetu i uruchomieniu pieniędzy na odbudowę gospodarek. Wygląda na to, że Polski rząd chce wykorzystać tę sytuację i wynegocjować takie zasady wypłacania pieniędzy, które w jego opinii będą bezpieczniejsze dla Polski i będą mniej ingerowały w polskie prawodawstwo. Emocje są duże, zobaczymy jaki będzie finał.
Dotychczasowe dofinansowanie – 127 miliardów z Unii Europejskiej
Przez szesnaście lat Polska do budżetu Unii wniosła 61 miliardów euro, otrzymała 188 miliardów, czyli saldo wynosi 127 miliardów na korzyść naszego kraju. Wprawdzie media państwowe podkreślają, że wiele z tych pieniędzy wróciło do zachodnich krajów europejskich w formie wygranych przetargów, jednak ogromne efekty dofinansowania z budżetu europejskiego widać gołym okiem. Wyremontowane drogi, rozwój rolnictwa, nowe obiekty sportowe i rekreacyjne – to tylko niektóre przykłady. Dotychczasowe negocjacje w sprawie podziału nowego budżetu na lata 2021-2027 doprowadziły do tego, że Polska miała otrzymać niespotykane dotychczas fundusze. Niestety wszystko stanęło pod dużym znakiem zapytania.
Zobacz także: Dlaczego polski rząd chce zawetować wiązanie budżetu UE z praworządnością?
Fot. Pixabay
