Skuteczna komunikacja liczy się wszędzie – w szkole, w pracy, w domu. Jej zasady obowiązują zarówno między tobą i rodzicami czy nauczycielem, jak i rówieśnikami, kolegami i koleżankami z klasy.
Skuteczna komunikacja interpersonalna to nie tylko kwestia naszych dobrych kontaktów i możliwość nawiązywania nowych relacji. To także warunek rozwoju społeczeństwa.
Na czym polega skuteczna komunikacja?
Warunki skutecznej komunikacji mają znaczenie w każdym aspekcie życia. Kiedy idziesz do lekarza, chcesz, aby wysłuchał uważnie, jakie masz problemy. Ty z kolei musisz słuchać jego uważnie, kiedy mówi ci co masz robić. Jeśli masz się czego nauczyć, to musisz słuchać nauczyciela, a jednocześnie w odpowiedzi na to słuchanie, formułować pytania, które pozwolą mu ocenić, ile rozumiesz, a ile nie. Skuteczna komunikacja nauczyciel uczeń także zakłada wymienność pozycji. Żeby nauczyciel mógł to ocenić, to on z kolei musi cię uważnie słuchać. Skuteczna komunikacja werbalna polega w dużej mierze na dwóch zasadach:
- na formułowaniu jasnych i precyzyjnych komunikatów,
- aktywnym słuchaniu.
Te dwie role stosujemy wymiennie i szacunek do tego, że teraz my słuchamy, a ktoś inny mówi, również jest ważny.
Narzędzia skutecznej komunikacji
Przeszkody i bariery w skutecznej komunikacji pojawiają się zawsze: bo ktoś nie mówi precyzyjnie, bo ktoś na chwilę przestał słuchać. Są jednak zasady skutecznej komunikacji werbalnej i niewerbalnej, które pozwalają ominąć te rafy. Ważne elementy skutecznej komunikacji to:
- wzajemne określenie celu komunikacji, rozmowy, wykładu – wtedy jedna strona wie, o czym ma mówić, druga – na czym się skupiać,
- opanowanie – zamiast emocji, skupienie i cierpliwość,
- odpowiedzialność – jeśli widzisz, że coś jest niejasne, zapytaj o to; jeśli czegoś nie rozumiesz, także to zasygnalizuj,
- informacja zwrotna – spróbuj sparafrazować informacje od nadawcy, skorzystaj ze zwrotu: „jak rozumiem/wydaje mi się/ na postawie tego, co mówisz, podejrzewam, że byłeś przerażony tym wydarzeniem”),
- komunikacja werbalna – jako słuchacz zwracaj uwagę na swoją postawę, mimikę, spojrzenie; jako mówca staraj się wykorzystać gesty, postawę, ton głosu, aby zostać jeszcze lepiej zrozumianym.