Twórcy romantyzmu w literaturze polskiej i europejskiej byli wielkimi indywidualistami, łączyło ich jednak wspólne spojrzenie na rzeczywistość.
Podobieństwa między przedstawicielami romantyzmu można odnaleźć m.in. w kreacji bohatera, a także podejściu do rewolucji czy buntu.
Przedstawiciele romantyzmu w Europie – Anglia, Francja, Niemcy
Do najważniejszych przedstawicieli romantyzmu w Anglii należą przede wszystkim:
- George Byron – swoimi powieściami poetycki Giaur i Korsarz czy dramatami Manfred i Kain stworzył nową estetykę i ufundował myślenie o romantyzmie jako popierającym bunt bohatera przeciw światu;
- Walter Scott – słynący z powieści historycznych (np. Ivanhoe, Narzeczona z Lammermoor).
We Francji najsłynniejsi romantyczni twórcy to:
- Wiktor Hugo – „największy romantyk francuski”, autor dramatu Cromwell, cyklu Ody i ballady, powieści Nędznicy,
- Aleksander Dumas ojciec – autor wyjątkowych powieści historycznych, np. Hrabia Monte Christo i Trzej muszkieterowie,
- Alfred de Musset – autor Spowiedzi dziecięcia wieku, w której pokazany jest romantyk rozczarowany życiem.
W Niemczech z kolei najsłynniejsi byli:
- Johann Wolfgang Goethe – autor Cierpień młodego Wertera i Fausta, opowieści o marzeniu o wiedzy, upadku człowieka i układzie z szatanem,
- Fryderyk Schiller – autor dramat Zbójcy, którego główny bohater stał się pierwowzorem romantycznego buntownika; bardzo znana jest także jego ballada Rękawiczka.
Najwybitniejsi przedstawiciele romantyzmu w Rosji
Dla polskich twórców bardzo ważną inspirację stanowiła twórczość naszych sąsiadów. Ogromny wpływ na rozwój literatury romantyzmu rosyjskiego miało m.in. powstanie dekabrystów. Najważniejsi twórcy romantyczni w Rosji to:
- Aleksander Puszkin – autor dramatu Borys Godunow, poematu Eugeniusz Oniegin o człowieku, który u późniejszych twórców przybrał miano „zbędnego”; warto wiedzieć, że Puszkin przyjaźnił się w Mickiewiczem,
- Michaił Lermontow – autor dramatu Maskarada i powieści Bohater naszych czasów, w której pokazywał tragizm samotnej niezrozumiałej jednostki, jest to pierwsze pełne przedstawienie rosyjskiego „człowiek zbędnego”.
Przedstawiciele romantyzmu w Polsce
Polscy twórcy romantyzmu to przede wszystkim:
- Adam Mickiewicz – jego Ballady i romanse zapoczątkowały w Polsce romantyzm, a Dziady urosły do rangi najważniejszego dramatu narodowego, wszyscy także znamy Pana Tadeusza,
- Juliusz Słowacki – znany przede wszystkim jako autor Kordiana, Balladyny czy późniejszego Snu srebrnego Salomei; bardzo interesujący jest jego poemat dygresyjny Beniowski,
- Zygmunt Krasiński – ogromną popularnością cieszyła się przede wszystkim Nie-Boska komedia, a także Irydion,
- Cyprian Kamil Norwid – pisał dramaty, znany jest jednak przede wszystkim jako autor wierszy, m.in. Fortepian Szopena, Bema pamięci żałobny rapsod, W Weronie,
Aleksander Fredro – autor komedii Zemsta, Pan Jowialski.
