Kalambur to wierszowana zagadka, która wymaga dobrego główkowania. Musisz skupiać się przede wszystkim na znaczeniach słów, ich różnych odnośnikach, synonimach. Sprawdź, jak się je układa i odgaduje.
Kalambury to świetna zabawa, podczas której ćwiczysz swoją językową wyobraźnię.
Co to jest kalambur?
Kalambur to w rozumieniu wielu osób gra, w której jedna osoba ma za zadanie pokazać lub narysować ilustrację do jakiegoś hasła, a druga – odgadnąć na tej podstawie, o co chodzi. Tak można grać w kalambury obrazkowe.
Zobacz także: Kalambury dla dzieci i młodzieży: hasła, zasady gry
Prawdziwy kalambur to jednak trochę co innego. To także zabawa, ale językowa. Polega na grze słów o zbliżonym lub identycznym brzmieniu albo różnych znaczeniach. Z kształtu słowa możesz się domyślać różnych jego znaczeń.
Przykłady kalamburów
Klasyczny kalambur to wierszowana zagadka. W pierwszej jej części odgadujesz wyrazy, opisujące fragmenty rozwiązania, które opisuje część druga:
Na Księżyc odbył się z lądowaniem
(i stanęła na Księżycu ludzka stopa)
niewysoko
z wieżą kontrolną,
by nie lądować na nim „na oko”
W pierwszej części odgadniesz słowo „lot”, w drugiej – „nisko”, które razem dadzą LOTNISKO.
Ciekawym przykładem jest kalambur szufladkowy, który zakłada, że jedna część zagadki pozwala ci odkryć pierwsze słowo, które „wkładasz” w drugie – które odkrywasz po kolejnej części wierszyka np.:
Trocina w pokrywach
Basią się nazywa.
Trocina to inaczej wiór, pokrywy to wieka. Kiedy wiór „włożysz” w wieka, otrzymasz słowo wieWIÓRka. To zwierzątko zaś potocznie nazywa się „basią”.
Kalambury i gry językowe
Kalambury oparte są często na homonimii – czyli tak samo wyglądających słowach, ale mających różne znaczenia. Gra może dotyczyć także słów, które jedynie podobnie brzmią (to zjawisko nazywa się paronomazją), ale inaczej się je zapisuje:
- „Odyseusz król Itaki i owaki” z wiersza Juliana Tuwima, gdzie gra zwiąże się z identycznym brzmieniem wyrażenia „i taki” oraz „Itaki”.
Kalambury stanowią podstawę wielu gier językowych:
- kobieta, która złamała sobie kark, to łamigłówka,
- człowiek wygłaszający zagajenie to zagajnik,
- pracownice radia – kobiety radioaktywne.
Ciekawą odmianą kalamburu jest paragram, czyli zjawisko oparte na podobieństwie dźwiękowym i zupełnie innym znaczeniu słów:
Nie rzucim ziemi, skąd nasz root – gra polega na podobieństwie słowa „ród” (który jest właściwym zakończeniem frazy z „Roty” Marii Konopnickiej) i „root” (jako źródło danych w Internecie).
Zobacz także:
Fota. Adobe Stock
