Kultura i sztuka

Dlaczego nie ma kobiet archaniołów?

Czy anioły mają płeć?

W malarstwie czy rzeźbie można spotkać się z przedstawieniami kobiecych postaci aniołów. W księgach biblijnych jednak istoty te opisane zostały w rodzaju męskim. Archaniołom przypisano nawet męskie imiona. Dlaczego nie ma wśród nich kobiet?

Postacie aniołów – pośredników pomiędzy istotą boską a ludźmi – opisywane są w wielu wierzeniach. W tradycji chrześcijańskiej pojawiają się już w Starym Testamencie. Z najstarszych zapisów niewiele jednak można wywnioskować na temat natury aniołów. W późniejszych wiekach zaczęto przedstawiać je jako istoty podobne do ludzi.

 

Czym są anioły i czy mają płeć?

 

W religii chrześcijańskiej anioły stanowią swego rodzaju znak istnienia Boga na ziemi. Jako boscy posłańcy czuwają nad ludźmi. Jednocześnie zanoszą przed oblicze Boga ludzkie modlitwy. Choć niewiele wiadomo o naturze aniołów, w Biblii i apokryfach (księgach, które nie weszły do kanonu Pisma Świętego) najczęściej opisywane są one jako byty niematerialne. Skoro anioły nie mają ciała, nie mają też płci. Potwierdził to Chrystus, mówiąc, że ludzie „przy zmartwychwstaniu ani się żenić będą, ani za mąż wychodzić, ale będą jak aniołowie Boży w niebie” [Mt 22,30]. Nie istnieją ani męskie, ani żeńskie odmiany aniołów. Dlaczego zatem wyobrażamy je sobie jako uskrzydlone postacie podobne do ludzi?

 

Dlaczego archaniołowie to mężczyźni?

 

Stojąc w obliczu boskich tajemnic, skazani jesteśmy na posługiwanie się znanym nam zasobem pojęć. Kiedy mówimy o niematerialnych istotach (a tym bardziej – gdy staramy się je zobrazować), musimy je antropomorfizować, czyli przypisywać im ludzkie cechy i motywy działania. Przedstawieni w Piśmie Świętym archaniołowie (istoty stojące najwyżej w anielskiej hierarchii), zostali opisani w rodzaju męskim. Księgi biblijne powstały bowiem w społeczeństwie patriarchalnym, w którym wyłącznie mężczyźni posiadali atrybuty przypisywane aniołom. To oni byli posłańcami, wojownikami czy obrońcami. Zdeterminowało to myślenie o archaniołach jako o mężczyznach, ale nie można zapominać, że te duchowe byty nie są istotami płciowymi.