Dwudziestolecie międzywojenne to w literaturze okres wyjątkowo krótki, ale obfitujący w tak ważne dzieła jak Proces Kafki czy Szewcy Witkacego. To epoka pełna kontrastów, żywo reagująca na zmieniającą się rzeczywistość.
Dwudziestolecie międzywojenne to najkrótsza z epok literackich. Trwała zaledwie dwadzieścia jeden lat.
Dwudziestolecie międzywojenne – filozofia
Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce, jak i w Europie rozpada się na dwie dekady. Pierwsza, czyli lata 20. XX wieku cechuje się entuzjazmem, optymizmem, zachwytem nowoczesnością. Druga (lata 30.) to coraz silniejsze nastroje pesymistyczne, katastrofizm i poczucie nadchodzącej zagłady. Jeśli chodzi o kierunki filozoficzne wpływające na literaturę, warto pamiętać o:
- behawioryzmie,
- freudyzmie,
- egzystencjalizmie,
- katastrofizmie.
Dwudziestolecie międzywojenne – literatura
W literaturze dwudziestolecia międzywojennego wydarzyło się bardzo wiele. Na sztukę słowa silnie oddziaływały różne koncepcje artystyczne takie jak:
Najważniejsze utwory prozatorskie tego okresu to:
- Przedwiośnie Stefana Żeromskiego,
- Granica Zofii Nałkowskiej,
- Ferdydurke Witolda Gombrowicza,
- Cudzoziemka Marii Kuncewiczowej,
- Sklepy cynamonowe Brunona Schulza.
Jeśli chodzi o literaturę światową, przede wszystkim trzeba pamiętać o Procesie Franza Kafki. Z kolei w przypadku dramatu nie można zapominać o Szewcach Stanisława Ignacego Witkiewicza.
Poezja dwudziestolecia międzywojennego
W okresie dwudziestolecia międzywojennego bardzo dynamicznie rozwijała się poezja. Powstawały kolejne grupy literackie zrzeszające poetów o podobnej estetyce. Do kluczowych zaliczamy:
- Skamander – Julian Tuwim, Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński: programowo bezprogramowi, stawiający na swobodę twórczą, choć mocno zanurzeni w tradycyjnych formach;
- Awangarda Krakowska – Tadeusz Peiper, Julian Przyboś, Jalu Kurek i Jan Brzękowski: kluczowe hasło to 3M, czyli miasto, masa, maszyna;
- futuryści – Bruno Jasieński, Aleksander Wat, Stanisław Młodożeniec, Anatol Stern: prowokacyjna, postulująca dowolność form ortograficznych, gramatycznych;
- Żagary – należał do niej m.in. Czesław Miłosz: poezja katastroficzna;
- Druga Awangarda – główny przedstawiciel to Józef Czechowicz: poezja o tradycyjnej tematyce, mocno naznaczonej katastrofizmem.
Zobacz także: Młoda Polska – filozofia, prądy literackie, przedstawiciele
Fot. Adobe Stock
