Szybki i płytki, a także ciężki oddech to bardzo częsty objaw w czasie stresu. Stres bowiem nie tylko powoduje wzrost ciśnienia czy napina mięśnie, lecz także spłyca oddech, co przyczynia się do niedotlenienia. W efekcie pojawia się uczucie duszności i potrzeba zaczerpnięcia głębokiego oddechu. Takie niekontrolowane oddychanie niewiele jednak pomaga.
Ciężki oddech można opanować dzięki świadomemu oddychaniu i wykonywaniu określonych ćwiczeń oddechowych.
Płytki, szybki i ciężki oddech a stres
W czasie stresu organizm szykuje się do ucieczki lub ataku, potrzebuje więc dużej dawki tlenu, aby zwiększyć poziom energii. To przekłada się na płytki i szybki oddech. Powoduje też uczucie duszności i subiektywne wrażenie braku powietrza. W efekcie wzmaga potrzebę głębokiego oddechu. Takim stanom często towarzyszy atak paniki.
Ja to działa?
- oddech w stresie jest przyspieszony,
- oddychamy ustami i klatką piersiową, a nie torem brzusznym,
- gwałtowne oddychanie powoduje hiperwentylację czyli gwałtowne napowietrzenie pęcherzyków płucnych, co prowadzi do zawrotów głowy a nawet omdleń.
Czym jest hiperwentylacja?
Hiperwentylacja to stan, w którym zaczynasz zbyt szybko, ale i zbyt głęboko oddychać. Jest to wynik uczucia, że nie możesz złapać tchu. Hiperwentylacja podobnie jak ciężki oddech może mieć przyczyny fizjologiczne, często jednak jest efektem nerwicy i długotrwałego stresu, nierzadko towarzyszy atakom paniki. Hiperwentylacja zaburza równowagę gazową we krwi, a ciało pobiera zbyt dużo tlenu. Jeśli towarzyszy temu wysiłek fizyczny (walka, ucieczka), to organizm szybko przetwarza tę nadwyżkę. Jeśli nie – prowadzi do zawrotów głowy, uczucia szumu w głowie, mroczków przed oczami, a nawet omdleń.
Nerwowe oddychanie a stres – jakie może to mieć skutki?
Paradoksalnie, jeśli nie oddychamy prawidłowo, szybciej się stresujemy, a to z kolei prowadzi do uczucia problemów ze złapaniem oddechu. Długotrwały stres może doprowadzić do trwałych problemów z oddychaniem właśnie na tle nerwowym. Może prowadzić również do nerwic i ataków paniki.
Nad oddechem trzeba więc pracować, by go uspokoić. A jak? Przede wszystkim wdrażając ćwiczenia na oddychanie przeponowe. To nie tylko pozwala opanować stres, ale ułatwia długofalowe radzenie sobie w trudnych sytuacjach. W rozładowaniu stresu mogą pomóc też medytacje i inne techniki relaksacyjne połączone ze świadomym prowadzeniem oddechu przez ciało.
Fot. Adobe Stock