Empiryzm zakłada, że główny sposobem poznawania świata jest doświadczenie, czyli empiria. Stąd też nazwa tego kierunku w filozofii. Takie przekonanie wzmacnia nauki przyrodnicze, podkopuje natomiast siłę nauk religijnych czy też religii w ogóle.
Co to znaczy empiryzm? Nazwa ta pochodzi od greckiego słowa empeiría, które oznacza „doświadczenie”. Empiryzm to nurt filozoficzny, który zakłada, że powinniśmy poznawać świat jedynie przez eksperymenty i doświadczenia, bo jedynie im możemy wierzyć.
Co to jest empiryzm?
Empiryzm w filozofii stanowi jedną z odpowiedzi na pytanie, jak poznać prawdę o rzeczywistości, jak pozyskiwać wiedzę. Przedstawiciele empiryzmu byli i są przekonani, że źródłem wiedzy może być tylko doświadczenie. To, czego nie da się zbadać i udowodnić przez badanie, nie może być uznane za prawdę. Skrajną wersją empiryzmu jest sensualizm, który zakłada, że w ludzki umyśle nie ma niczego, czego wcześniej nie byłoby w zmysłach.
Empiryzm i racjonalizm – źródła „obiektywnej” wiedzy?
Racjonalizm i empiryzm w punkcie wyjścia się wykluczają. Wyznawcy empiryzmu twierdzili bowiem, że podstawą wszelkiego poznania jest doświadczenie, racjonaliści, że to, co dzieje się w umyśle. W oświeceniu jednak tezy te, choć przeciwstawne, wzajemnie wspierały się w walce z zacofaniem, zabobonami i wieloma obiegowymi „prawdami”. Występowały również przeciwko religii, szczególnie tej dogmatycznej.
Empiryzm w oświeceniu i jego przedstawiciele
Jednym z najważniejszych przedstawicieli empiryzmu w oświeceniu był Francis Bacon. Jego tezy rozwinął później John Locke, a także George Berkeley i David Hume. Locke jest autorem koncepcji empiryzmu genetycznego, który zakłada, że umysłu ludzki jest jak tabula rasa, czyli niezapisana tablica. Nie mamy więc założeń a priori, czystych idei, wszystkiego dowiadujemy się tak naprawdę przez doświadczenie.
Źródła
http://www.ptta.pl/pef/pdf/e/empiryzm.pdf
Fot. Domena Publiczna
