To ciekawe!
W malarstwie Bóg przedstawiany jest zwykle jako starzec z długą brodą. Wynika to z utrwalonych przez wieki przekonań i stereotypów, jakie funkcjonowały w cywilizacjach Zachodu – przede wszystkim z faktu uosabiania mądrości z doświadczonymi życiowo starszymi mężczyznami.
Choć Bóg uznawany jest za istotę bezcielesną, przewyższającą pod każdym względem nasze pojęcia i doświadczenia, już w Piśmie Świętym przypisano mu ludzkie cechy. Nie sposób bowiem mówić, a nawet myśleć o Bogu w kategoriach, które nie mieszczą się w zakresie naszych wyobrażeń. Dlaczego jednak Boga przedstawia się w malarstwie czy literaturze jako dojrzałego mężczyznę?
Wyobrażenie Boga jako starca z brodą
Malarze, chcąc przedstawić postać Boga, odwoływali się do swoich wyobrażeń, a także do symboli zrozumiałych dla osób, które miały być odbiorcami ich dzieł. Od stuleci panuje przekonanie, że mądrość przychodzi z wiekiem, i że ze względu na swoje doświadczenie to właśnie starsi ludzie mogą innym służyć radą, pomocą, rozstrzygać spory oraz ustanawiać prawa. Nawet w pierwotnych plemionach najczęściej rządziła tzw. rada starszych, złożona z wiekowych, poważnych mężczyzn. Z tego powodu przez stulecia głównym wizualnym atrybutem mądrości i dojrzałości była siwa broda. Takiego elementu nie mogło zabraknąć na obrazach przedstawiających najwyższą, najmądrzejszą istotę.
Czemu w malarstwie Bóg jest mężczyzną?
Fakt, że boską istotę przedstawia się jako człowieka, wynika bezpośrednio z Pisma Świętego. Na jego kartach Bogu nie tylko przypisuje się ludzkie atrybuty, ale wręcz mówi się o tym, że człowiek stworzony został na boskie podobieństwo. Boga opisano w rodzaju męskim najprawdopodobniej dlatego, że w wielu rejonach świata od wieków dominował patriarchat – to mężczyznom przyznawano prawo podejmowania większości decyzji i uważano ich za przywódców. W naturalny sposób zatem atrybuty przypisywane boskiej istocie uznawano za męskie. Właśnie dlatego w malarstwie przedstawiano Boga jako starca, a nie staruszkę. Mimo dużej zmiany obyczajów tradycja ta utrzymała się do dziś.
Zobacz także: Czy istota boska jest kobietą czy mężczyzną?
