Cechy renesansu w dużej mierze wiążą się z powrotem do zapomnianych w okresie średniowiecza idei kultury antycznej. Nie jest jednak tak, że człowiek renesansu jest odpowiednikiem swojego starożytnego przodka.
Renesans w Polsce i Europie – ramy czasowe
Ramy czasowe renesansu są już trudniejsze do jednoznacznego wskazania. O ile ogólny początek epoki odrodzenia to II połowa XV wieku, czyli wynalezienie druku, upadek Konstantynopola, to do Polski renesans dociera znacznie później. W zachodniej Europie symboliczny koniec uznaje się 1545 rok, czyli sobór trydencki, w Polsce jest to ok. roku 1600.
Cechy renesansu
Epoka renesansu wyróżniała się przede wszystkim takimi cechami jak:
- antropocentryzm: ponownie zwrócono się w stronę człowieka, jego problemów, emocji, wszystkiego tego, co ludzkie,
- humanizm: człowiek stał centrum wszystkiego, to do człowieka odnoszono każdy problem, hasłem epoki stało się zdanie człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce
- powrót do starożytności – antycznej filozofii, harmonii, proporcji, umiaru
- reformacja – renesans to okres ogromnych zmian, pojawienie się luteranizmu, kalwinizmu, anglikanizmu.
Zobacz także: Literatura renesansu i jej cechy
Malarstwo, architektura renesansu
Najsłynniejszym zabytkiem renesansu w Polsce jest Wawel. W Europie – reprezentuje odrodzenie połowa Rzymu, na czele ze słynnymi freskami w Kaplicy Sykstyńskiej. Najbardziej rozpoznawalną cechą renesansowej architektury w Polsce była dekoracyjna, fantazyjna attyka. Jeśli chodzi o malarstwo i rzeźbę renesansu, twórcy tacy jak Michał Anioł wracają do harmonii, idealnych proporcji, zwracają uwagę na najdrobniejsze szczegóły. Najbardziej znani twórcy, którzy zwracają się w stronę nauki, natury i człowieka to Sandro Botticelli, Leonardo da Vinci oraz Rafael.
Filozofia renesansu
Filozofia renesansu odrzucała średniowieczną scholastyki, wracała do antycznych poglądów, natomiast łączyła je jednocześnie z myślą chrześcijańską. Czołowym reprezentantem filozofii odrodzenia jest Erazm z Rotterdamu czy Niccolò Machiavelli.
Fot. Adobe Stock