Cechy dramatu romantycznego w Dziadach, Kordianie czy Nie-boskiej komedii widać na pierwszy rzut oka. Tutaj nie ma spójnej fabuły, natychmiast dostrzegalna jest fragmentaryczność, luźna kompozycja czy otwarte zakończenie. To jednak nie wszystko.
Cechy dramatu romantycznego na podstawie Kordiana? To synkretyzm gatunkowy czyli połączenie różnych gatunków literackich, otwarte zakończenie, a także pomieszanie tragedii z komedią.
Cechy gatunkowe dramatu romantycznego
Dramat romantyczny ma bardzo charakterystyczne cechy gatunkowe. Nie są one niepowtarzalne, ponieważ późniejsze utwory, szczególnie w XX wieku korzystają z dorobku romantyków, natomiast warto pamiętać, że to właśnie autorom z początków XIX wieku zawdzięczamy:
- rozluźnienie kompozycji, możliwość zaburzenia ciągu przyczynowo-skutkowego między poszczególnymi scenami,
- fragmentaryczność scen,
- otwartą kompozycję, z brakiem jednoznacznie zamykającej fabułę sceny,
- synkretyzm gatunkowy – włączenia w obszar dramatu bajki, piosenki, ballady
- zburzenie zasady trzech jedności: czasu, miejsca, akcji
- zaburzenie zasady decorum, możliwość mieszania elementów tragicznych i komicznych, fantastycznych i realistycznych, patosu i groteski.
Cechy dramatu romantycznego w praktyce – Kordian, Dziady, Nie-boska komedia
Jedną z cech dramatu romantycznego w Nie-boskiej komedii jest absolutny brak wynikowego połączenia między pierwszą a drugą częścią utworu. Wieńczące dramat Galilaee vicisti (Galilejczyku zwyciężyłeś) także jest bardzo wieloznaczne, podobnie jak zakończenie Kordiana. W Nie-boskiej komedii mamy do czynienia z bardzo obszernymi partiami narracyjnymi, w Kordianie jest bajka o Janku, w Dziadach cz. III opowieść Sobolewskiego. We wszystkich utworach cechą gatunkową dramatu romantycznego jest brak zasady trzech jedności, a także lekceważenie decorum przez mieszanie scen groteskowych z tymi pełnymi patosu.
