Główną i największą przyczyną tego, że wiele gatunków zwierząt na świecie jest zagrożonych wyginięciem, jest niestety człowiek. Jeśli nie zrobił tego bezpośrednio, to przyczynił się działaniami, które niszczą środowisko życia zwierząt.
Do przyczyn bezpośrednich zaliczyć możemy kłusownictwo, niszczenie siedlisk i zbyt duże odłowienia zwierząt. Do pośrednich przyczyn zagrożenia zwierząt wyginięciem wynikających z działalności człowieka należy masowa wycinka lasów, zanieczyszczenie powietrza i wód. To zaś wywołuje kryzys klimatyczny (przede wszystkim za sprawą ocieplenia klimatu), co ma tragiczne skutki dla zwierząt.
Zwierzęta zagrożone wyginięciem na świecie
Liczby dotyczące dzikich zwierząt są przerażające. Według badań najbardziej znanej organizacji walczącej o ratowanie zagrożonych gatunków, czyli WWF w ciągu 50 lat liczba dzikich zwierząt zmniejszyła się o 68%. To oznacza, że jeśli przyjmiemy, że pół wieku temu żyło 100 zwierząt, to teraz zostały tylko 32.
Niestety wiele zwierząt zagrożonych wyginięciem na świecie nie udało się uratować i już więcej ich nie zobaczymy. Oto kilka przykładów:
- Wilk sycylijski wytępiony został przez ludzi, ponieważ atakował bydło hodowlane.
- Wilk workowaty przerażał kolonistów w Australii i dlatego masowo był zabijany. Kiedy stał się rzadkością, łowiono go i pokazywano w zoo. W 1936 roku umarł ostatni wilk workowaty na świecie.
- Uchatka japońska wyginęła przez myśliwych, którzy polowali na nią ze względu na cenne futro. Ostatni raz widziano ją w latach 50. XX wieku.
Czerwona Księga dla ratowania zwierząt zagrożonych wyginięciem
Na szczęście człowiek nie tylko przynosi szkodę, ale stara się też ratować gatunki zagrożone wyginięciem. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody stworzyła tzw. Czerwoną Księgę – zawarta jest w niej lista zwierząt zagrożonych wyginięciem z określonym poziomem tego zagrożenia, a także propozycjami działań, które mają ratować zwierzęta. Księgę po raz pierwszy wydano w 1963 roku.
Czerwona Księga jest niestety ogromna. Wśród gatunków zwierząt krytycznie zagrożonych wyginięciem jest blisko 500 przedstawicieli płazów, niewiele mniej ryb. W sumie wśród tej grupy jest blisko 150 tysięcy różnych gatunków zwierząt.
Gatunki zwierząt zagrożone wyginięciem
Warto poznać kilka przykładów zwierząt zagrożonych wyginięciem na świecie.
- Pandka ruda to daleka krewna pandy wielkiej (którą udało się uratować przed wyginięciem). Jest nieco większa od domowego kota i mieszka na drzewach. Obecnie jest tylko około 10 tysięcy osobników w Himalajach o Nepalu.
- Do zwierząt zagrożonych wyginięciem należy też największe zwierzę świata – płetwal błękitny. Obecnie żyje od 10 do 25 tysięcy płetwali.
- Jednym z gatunków zwierząt najbardziej zagrożonych wyginięciem jest likaon pstry, nazywany afrykańskim dzikim psem. Jego populacja wynosi obecnie mniej niż 1,5 tysiąca osobników.
Dlaczego musimy chronić zagrożone gatunki?
Zwierzęta, tak jak człowiek, odczuwają ból i strach. Tak samo jak my są żywymi istotami. I właśnie dlatego naszym obowiązkiem jest je chronić. Okazuje się jednak, że ochrona gatunków zagrożonych wyginięciem ma też bezpośrednie znaczenie dla człowieka.
Każdy gatunek, który zanika, zaburza równowagę w ekosystemie, a to staje się niebezpieczne również dla człowieka. Ostatnio dużo mówi się o zmniejszającej się populacji pszczół. Jeśli pszczoły znikną, to nie tylko zabraknie miodu. Według badań naukowych bez pszczół jakiekolwiek życie na ziemi przetrwać może jedynie 10 lat.
Na szczęście ludzie pracują też nad tym, aby przywracać zaburzone ekosystemy do porządku. Bardzo ciekawym przykładem jest Park Yellowstone, gdzie w 1995 roku ekolodzy wypuścili 14 wilków. Dzięki temu jelenie przestały niszczyć drzewa w tak dużym stopniu jak poprzednio, w Parku pojawiły się bobry, które dzięki budowanym przez siebie tamom zmieniły kierunki biegu rzek i nawodniły teren, a to przyciągnęło nowe gatunki ryb, ptaków i roślin.
Przykładem skutecznej ochrony zagrożonego gatunku jest ochrona pandy wielkiej, której święto obchodzimy 16 marca.
Źródła:
- WWF https://www.wwf.pl/zagrozone-gatunki
- naukatolubie https://naukatolubie.pl/junior/ochrona-zwierzat-zagrozonych-wyginieciem/
- Sustainable Human https://www.youtube.com/watch?v=ysa5OBhXz-Q
Fot.: Adobe Stock
