Typy osobowości to dla wielu praktyczna wskazówka, jak można się rozwijać w przyszłości. Nie ma lepszych lub gorszych osobowości. Każda ma swoje mocne i słabe strony. Jeśli je poznasz, będziesz mógł wykorzystać swoje zalety i walczyć ze słabościami.
Nie ma jednego testu na typ osobowości. Przedstawiamy ci trzy najpopularniejsze klasyfikacje.
4 typy osobowości
4 osobowości (określane też jako 4 typy charakteru) to najpopularniejszy i jednocześnie podstawowy test wskazujący dominujące cechy charakteru i sposób funkcjonowania danej osoby. Autorem tej klasyfikacji jest Hipokrates – grecki filozof. Po przeprowadzeniu testu wyboru, na podstawie twoich odpowiedzi można uznać, że jesteś:
- sangwinikiem – optymistą, którym rządzą emocje, który potrzebuje mieć ludzi wokół siebie i robi wiele rzeczy jednocześnie;
- melancholikiem – filozofem-myślicielem, perfekcjonistą, empatycznym i wrażliwym, ale bardzo często nisko oceniającym samego siebie;
- cholerykiem – przywódcą, który ma ogrom energii, przez co jest bardzo impulsywny i dominujący;
- flegmatykiem – powolnym, uważnym obserwatorem, który dostrzega więcej niż inni.
16 typów osobowości
16 osobowości to kategoryzacja przeprowadzona przez Isabel Briggs Myers i jej matkę Katherine Cook Briggs, stąd często test ten określa się jako Kwestionariusz Myers-Briggs lub skrótem MBTI. Test na 16 typów osobowości to rozszerzona wersja koncepcji psychologa Carla Gustava Junga, który takich typów wyznaczył 8. Typy te okazują się bardzo przydatne w definiowaniu przyszłości zawodowej, preferowanej formy pracy, zdolności, które warto rozwijać.
Typy osobowości w koncepcji Myers-Briggs wyznaczane są w oparciu o stosunek człowieka do następujących alternatyw:
- ekstrawersja – E (skoncentrowanie na kontaktach ze światem zewnętrznym) czy introwersja – I (zainteresowanie własnym światem wewnętrznym),
- poleganie na poznaniu – S (faktach, badaniach, doświadczeniach) czy intuicji – N (przekonaniach, przeczuciach),
- decyzje oparte na myśleniu – T (logice, ogólnie przyjętym systemie wartości) czy odczuwaniu – F (subiektywnych wartościach i przekonaniach),
- osądzanie – J (podejmowanie decyzji) czy obserwowanie – P (nieustanna otwartość na nowe informacje i doświadczenia).
Kombinacja wyborów w tych czterech parach daje 16 typów osobowości, czyli:
- Administrator (ESTJ),
- Adwokat (ESFJ),
- Animator (ESTP),
- Artysta (ISFP),
- Doradca (ENFJ),
- Dyrektor (ENTJ),
- Entuzjasta (ENFP),
- Idealista (INFP),
- Innowator (ENTP),
- Inspektor (ISTJ),
- Logik (INTP),
- Mentor (INFJ),
- Opiekun (ISFJ),
- Praktyk (ISTP),
- Prezenter (ESFP),
- Strateg (INTJ).
Test osobowości – kolory
Osobowość ma kolor? Według dr. Taylora Hartmana, autora książki „Kod kolorów – typy osobowości zaszyfrowane w kolorach” tak. Kolor osobowości ma być bowiem wyznacznikiem jej typu. Hartman wyróżnia następujące typy osobowości, którym odpowiadają konkretne cechy:
- niebieski – w tej osobowości dominuje prywatność, introwertyzm,
- biały – ta osobowość stawia na współpracę i wspólnotę z innymi,
- czerwony – to osobowość władzy,
- żółty – to osobowość, w której liczy się kreatywność, zabawa.
Zdaniem Hartmana każdy człowiek ma w sobie jeden z czterech motywów przewodnich (niebieski, biały, czerwony lub żółty). Nie oznacza to oczywiście, że nie ma także innych cech, które pasują do pozostałych kolorów. Chodzi o wskazanie dominującego koloru osobowości, ponieważ według Hartmana to on ma największy wpływ na sposób postępowania. Często tego typu test wykorzystuje się podczas doradztwa zawodowego, wskazywania potencjalnych zawodów i aktywności, w których sprawdzi się dana osoba. Np. przy dominującej czerwieni możesz w przyszłości myśleć o sobie jako o liderze grupy, dyrektorze, managerze, powinieneś więc rozwijać kompetencje związane z poznawaniem potrzeb innych, ale i planowaniem. Jeśli jesteś bardziej „żółty”, pewnie dobrze sprawdzisz się jako grafik, dziennikarz, autor reklam. Pamiętaj jednak, że taki test to tylko wskazówka, a nie wróżba na przyszłość. Wiele zależy od twojego zaangażowania i pracy.
Test na osobowość
Możesz sprawdzić się w każdej z tych trzech klasyfikacji. W Internecie dostępne są bardzo różne testy online, w ramach których możesz zdefiniować swój typ osobowości. Klasyfikacji jest znacznie więcej niż te przedstawione powyżej. Jednak test 4 i 16 osobowości oraz test kolorów są najpopularniejsze.
Jeśli zastanawiasz się, jak dalej poprowadzić swoją naukę, chcesz odkryć, w czym możesz się rozwijać czy pragniesz zaplanować swoją przyszłość w oparciu o swoją osobowość, skorzystaj z pomocy specjalisty. Test osobowości możesz wykonać u psychologa, dzięki czemu oprócz samego wyniku możesz liczyć na szczegółowe jego omówienie. Podczas rozmowy z psychologiem możesz wyjaśnić wiele swoich wątpliwości i przy okazji dowiedzieć się więcej o swojej osobowości.
Zaburzenia osobowości – co to?
Osobowość może się zmieniać, można nad nią cały czas pracować. Szlifować swoje mocne strony i walczyć z niedoskonałościami, słabościami, wadami. Niestety czasami w życiu z różnych powodów (często przykrych, traumatycznych wydarzeń) dochodzi do rozchwiania osobowości. Pojawić się mogą zaburzenia osobowości, w wyniku których dochodzi do wykształcenia cechy utrudniającej normalne funkcjonowanie. Do najczęstszych zaburzeń osobowości należą:
- osobowość paranoiczna – wyróżnia się nadmierną podejrzliwością, przez co często działania są absurdalne i irracjonalne, w opinii danej osoby mają ją chronić przed atakiem ze strony innych;
- osobowość schizoidalna – ludzie na nią cierpiący są indywidualistami, często zachowują się aspołecznie, nie nawiązują trwałych relacji, z reguły starają się żyć i pracować w pojedynkę;
- osobowość unikająca – człowiek taki unika kontaktów społecznych, boi się bowiem krytyki i odrzucenia najczęściej z powodu bardzo niskiej samooceny;
- osobowość zależna – wyróżnia się nadmierną niesamodzielnością, nie umie podejmować samodzielnych decyzji, wyrażać własnego zdania, nieustannie żąda wsparcia, pomocy i opieki;
- osobowość borderline (z pogranicza) – dla ludzi o tej osobowości istnieje tylko cienka granica między miłością a nienawiścią, bardzo szybko są oni w stanie przechodzić od wielkiego optymizmu do skrajnego pesymizmu.
Fot. Adobe Stock
