Jak panować nad emocjami?
Emocje to niezależne od woli stany, które pojawiają się spontanicznie pod wpływem aktualnych doświadczeń. Są nieodłączną częścią życia każdego człowieka. Mimo że niektóre są przyjemne, a inne przykre czy kłopotliwe, nie ma emocji dobrych i złych. Niewłaściwy może być jedynie sposób ich okazywania.
Niekiedy dzieli się emocje na pozytywne, takie jak radość, zachwyt czy ulga, oraz negatywne, do których zalicza się gniew, złość, smutek, zazdrość czy zawiść. Emocji nie można jednak wartościować – wszystkie są potrzebne i do wszystkich masz prawo. Stanowią one ważną informację o tym, że twoje potrzeby są lub nie zostały zaspokojone. Dlatego warto nauczyć się posługiwać emocjami tak samo, jak rozumem.
Czemu służą emocje?
Na pewno słyszysz czasem, że twoje emocje są niewłaściwe albo że nie powinieneś się nimi kierować, bo nie pozwolą ci osiągnąć upragnionych celów. To nieprawda. Złe lub niekorzystne mogą być zachowania pod wpływem nagłych odczuć. Jednak panowanie nad emocjami nie polega na ich tłumieniu czy ukrywaniu. Radość czy złość, które odczuwasz, informują cię o tym, jak czujesz się w danej sytuacji. Emocje są więc cenną wskazówką, jak powinieneś postąpić, podobnie jak głód jest sygnałem, że powinieneś coś zjeść.
Jak radzić sobie z emocjami?
Zanim zrozumiesz swoje emocje, często po prostu musisz je wyrazić. Trudno zastanawiać się nad swoimi potrzebami, kiedy czuje się np. silny gniew. Masz prawo go przeżyć, ale pamiętaj, że emocje trzeba demonstrować w taki sposób, by nie ranić innych osób. Stwórz swój skuteczny plan na odreagowanie bolesnych emocji. Niektórym pomaga wzięcie kilkunastu głębokich oddechów. Innym – szybki marsz na świeżym powietrzu albo głośne krzyczenie w ustronnym miejscu. Kiedy już emocje opadną, postaraj się je nazwać. Możesz w tym celu opisać w pamiętniku to, co przeżywasz. Albo porozmawiać z osobą, której ufasz i która wysłucha cię, nie oceniając tego, co czujesz – rodzicem, przyjacielem, szkolnym psychologiem. Wspólnie poszukajcie rozwiązania problemu, który sprawia, że czujesz się wściekły lub przygnębiony. Staraj się też nie podejmować ważnych decyzji pod wpływem silnych emocji. Daj sobie czas na spokojniejszą ocenę sytuacji i reakcję bardziej przemyślaną.
Zobacz także: Rodzaje emocji i uczuć – jak je odróżnić?