Kaszubski Mikołaj
Na Kaszubach to nie Mikołaj, a Gwiazdor roznosi prezenty! Gwiazdor wywodzi się od gwiżdża, czyli tego, który przewodził korowodowi gwiazdek, gwiżdżów – kaszubskich kolędników. Była to postać magiczna, bohater trochę z zaświatów, ubrany w strój ze słomy, baranicę i futrzaną czapę, z twarzą ukrytą pod maską lub umazaną sadzą. Gwiazdor nosił ze sobą wór z podarkami i rózgę. Odpytywał on dzieci z pacierza, znał dobre i złe uczynki i w zależności od wyniku wręczał prezent lub bił rózgą. Gwiżdż przewodniczył takim postaciom jak kłeza (koza po kaszubsku), bo ona zawsze na wiosnę wydawała potomstwo, bocun (bocian po kaszubsku), bo on zawsze na wiosnę przylatywał, trzej królowie. W korowodzie obecne były także postacie zwierzęce, jak koń, a zdarzył się nawet wielbłąd. Kolędnikom towarzyszyły także postacie metafizyczne, jak anioły i diabły. Niegdyś chodziły z gwiżdżami orszaki złożone wyłącznie z kawalerów. Byli to chłopcy w wieku około piętnastu lat, dla których było to już takie mianowanie mężczyzną. Ktoś, kto chodził z gwiazdkami, był już odpowiedzialny. Dzisiaj z gwiazdkami chodzą najczęściej grupy mieszane, damsko-męskie, ale coraz więcej jest dzieci. Obecnie postać Gwiazdora upodobniła się do św. Mikołaja, zaś z dawnych atrybutów pozostała mu rózga, którą wymierza karę niegrzecznym dzieciom.
