Paliwa kopalne to surowce naturalne, które powstają w wyniku procesów geologicznych i organicznych, a następnie są wydobywane z ziemi i wykorzystywane jako źródła energii.
Paliwa kopalne są obecnie najważniejszym źródłem energii na świecie, ale ich wykorzystanie wiąże się z negatywnym wpływem na środowisko, takim jak emisja gazów cieplarnianych i zanieczyszczenie powietrza.
Podział paliw kopalnych
Paliwa kopalne podzielić można na dwie główne kategorie: kopalne paliwa stałe (np. węgiel i torf) i paliwa płynne (np. ropa naftowa i gaz). Główne rodzaje paliw kopalnych to:
- Węgiel – jest to skała osadowa, która powstaje w wyniku przemiany organicznej roślinności z okresu karbonu. Używany jest głównie do produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej, a także do produkcji stali.
- Ropa naftowa – jest to ciecz mineralna, która powstaje w wyniku przemian organicznych z udziałem szczątków organizmów morskich. Jest stosowana jako paliwo do silników spalinowych, w produkcji chemikaliów i jako surowiec do produkcji tworzyw sztucznych.
- Gaz ziemny – jest to mieszanina gazów, która powstaje w wyniku przemian organicznych w warstwach geologicznych. Jest wykorzystywany głównie jako paliwo do produkcji energii elektrycznej, a także do ogrzewania i gotowania.
Wady paliw kopalnych
Paliwa kopalne mają wiele wad, które wpływają negatywnie na środowisko i zdrowie ludzi. Oto kilka najważniejszych przykładów:
- Wydobycie, eksploatacja i spalanie paliw kopalnych jest głównym źródłem emisji gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla, metan, tlenki azotu i związki siarki, które wpływają negatywnie na środowisko i powodują zmiany klimatyczne.
- Procesowi pozyskiwania, przetwarzania i transportu paliw często towarzyszy niszczenie środowiska naturalnego, wycinanie lasów, tworzenie hałd odpadów, skażenie gleby, wód powierzchniowych i podziemnych. To wszystko prowadzi do utraty siedlisk dzikich zwierząt, wymierania fauny i flory oraz zwiększa ryzyko powodzi i erozji gleby. Prowadzi także do poważnych katastrof ekologicznych, takich jak wycieki ropy naftowej, skażenie środowiska (przykładem jest niedawna katastrofa w Odrze na skutek zrzutów słonej wody z zakładów przemysłowych wykorzystujących węgiel) czy pożary związane z eksploatacją gazów łupkowych.
- Spalanie paliw kopalnych powoduje też emisję pyłów, tlenków azotu, tlenku węgla czyli czadu, związków organicznych i metali ciężkich, które wpływają bardzo negatywnie na jakość powietrza i zdrowie ludzi.
- Zanieczyszczenie powietrza spowodowane emisją związków chemicznych z paliw kopalnych może powodować choroby układu oddechowego, alergie i astmę, a także przyczyniać się do wzrostu liczby zgonów związanych z chorobami układu krążenia. Są przyczyną śmierci milionów ludzi rocznie.
- Paliwa kopalne to surowce nieodnawialne, co oznacza, że ich wykorzystanie przyspiesza ich wyczerpywanie się, a to prowadzi do wzrostu cen i braku dostępności.
Paliwa kopalne – zalety
Skoro paliwa kopalne są niebezpieczne dla środowiska, to dlaczego nadal są wydobywane i wykorzystywane do produkcji energii?
- Paliwa kopalne są stosunkowo łatwo dostępne na całym świecie, co sprawia, że ich wykorzystanie jest łatwe i tanie.
- Paliwa kopalne są wydajne energetycznie, co oznacza, że małe ilości paliwa są w stanie wyprodukować dużo energii.
- Stabilność dostaw paliw kopalnych pozwala na nieprzerwaną produkcję energii.
- Wykorzystanie paliw kopalnych jest stosunkowo tanie, ponieważ infrastruktura i technologie potrzebne do ich wykorzystania są już rozwinięte.
Źródła:
- Dlaucznia.pl https://www.dlaucznia.pl/lekcja/chemia,weglowodory,zrodla-energii,rodzaje-paliw-kopalnych
- Encyklopedia Zarządzania https://mfiles.pl/pl/index.php/Paliwa_kopalne
