Język polski i literatura

Gatunek literacki Balladyny Słowackiego – co wiemy o dramacie romantycznym?

Balladyna jako gatunek literacki to przykład dramatu romantycznego, a więc szczególnej formy, którą stworzyli twórcy na początku XIX wieku. Jest to gatunek bardzo synkretyczny, niejednorodny, ale przy tym silnie oddziałujący na widza. 

Geneza Balladyny łączy się z wielkim marzeniem Słowackiego, by stworzyć polskie kroniki historyczne. 

Co chciał osiągnąć autor Balladyny

Balladyna powstała w szczególnej epoce literackiej, jaką był romantyzm. Odcisnęło to ogromne piętno na tym, jakim Balladyna jest gatunkiem. Słowacki napisał ją w 1834 roku w Szwajcarii. Towarzyszyło mu wtedy wielkie marzenie o stworzeniu polskich kronik historycznych (właściwie prehistorycznych) na wzór tych napisanych przez Szekspira, który był dla polskich romantyków ogromną inspiracją, także w kontekście tworzenia nowej formy dramatycznej. Drugą częścią tego cyklu miała być Lilla Weneda

Dlaczego Balladyna jest dramatem?

Balladyna w epoce romantyzmu nie mogła być żadnym innym gatunkiem literackim. Do tak rozbudowanej fabuły, skomplikowanych bohaterów, rozmachu prezentacji wybierano przede wszystkim dramat. Był to jeden z najchętniej, oczywiście obok różnych form liryki, realizowany w romantyzmie gatunek. 

Balladyna jako dramat romantyczny

Balladyna realizuje gatunek literacki, jakim jest dramat romantyczny. Na potwierdzenie tej tezy można podać konkretne argumenty:

  • Balladyna jako postać tragiczna jest trudna do jednoznacznej oceny, to bohaterka wyobcowana, niezrozumiała, która swoimi działaniami doprowadza do tragicznego końca,
  • dramat rozgrywa się na dwóch płaszczyznach: w świecie ludzi i świecie nadprzyrodzonym; w dramacie występują postaci fantastyczne, 
  • w utworze zaburzona jest jedność czasu, miejsca i akcji, czyli jedna z najważniejszych zasad dramatu antycznego,
  • w Balladynie mieszają się wątki tragiczne i komiczne.

Fot. Adobe Stock