Język polski i literaturaMitologiaWiedzieć więcej

Co to jest porównanie homeryckie? Definicja, budowa i przykłady

Porównanie homeryckie to szczególny rodzaj środka stylistycznego, jakim jest porównanie. Pochodzi od nazwiska greckiego poety Homera, który używał go w swoich utworach i składa się z dwóch członów.

Sprawdź, czy wiesz z czego składa się porównanie homeryckie, jakie są jego funkcje i dlaczego obecnie niektórzy autorzy nadal wykorzystują je w swoich utworach.

Porównanie homeryckie – definicja i przykłady

Porównanie homeryckie to środek stylistyczny, szczególny typ porównania, cechujący się dużą złożonością. Jest to zabieg charakterystyczny dla eposów napisanych przez Homera. Jest rozbudowany, a jego cel to zestawienie zachowania człowieka z zachowaniem zwierząt lub ze zjawiskami przyrody. W eposach tych sceny i zdarzenia znane z mitologii greckiej nabierają szczególnej siły i wyrazu.
Poniżej znajdziesz przykłady porównań homeryckich pochodzących z „Iliady” Homera:

„I tak jak orzeł, ptak górski, najszybszy wśród uskrzydlonych,
spada i lekko dopędza z chmur gołębicę spłoszoną –
Ona wymyka się, pierzcha, lecz orzeł z wrzaskiem straszliwym
Z bliska uderza, w drapieżnej duszy zdobyczy spragniony –
Tak z zaciętością Achilles
pędził, a Hektor uciekał (…)”.

„Jako wychodzą pszczoły z wydrążonej skały,
Gęstą jedna po drugiej następując rzeszą,
Tak że bez przerwy roje za rojami śpieszą
I kwiat wiosny ścisłymi okrywają grony,
Te się w te, owe w inne rozlatując strony:
Tak lud, na niezliczone podzielony roty
Na brzeg idzie, rzucając nawy i namioty”.

Z czego składa się porównanie homeryckie?

Porównanie homeryckie zbudowane jest z dwóch członów (porównywany i ten, do którego się porównuje) połączonych spójnikami. Drugi z nich jest na tyle złożony, że mógłby stanowić oddzielną całość fabularną.

Jakie są funkcje porównania homeryckiego?

Porównanie homeryckie, podobnie jak inne, miało na celu lepsze zobrazowanie jakiegoś obiektu poprzez zestawienie go z czymś, co jest odbiorcy bardziej znane. Jednak to, co wyróżnia je wśród innych środków stylistycznych, to jego wzniosły i poważny wydźwięk.
We współczesnej literaturze porównanie homeryckie występuje niezwykle rzadko, jeśli jednak jest stosowane, to zazwyczaj w celu stylistycznej archaizacji tekstu, czyli upodobnienia go do utworów historycznych, dla których podniosły nastrój był czymś typowym. Taki zabieg można znaleźć m.in. w „Panu Tadeuszu”. Z drugiej strony, porównanie homeryckie używane bywa również w celu ośmieszenia pewnych zjawisk oraz wywołania komizmu, co ma miejsce np. w utworze „Monachomachia, czyli Wojna mnichów” autorstwa Ignacego Krasickiego.

Zobacz także: Przyczyny i znaczenie wojny trojańskiej

Fot.: Adobe Stock

×
Język polski i literaturaWiedzieć więcej

Przyczyny i znaczenie wojny trojańskiej