Marzec, to miesiąc historii praw kobiet. Dziś przybliżamy, kim były sufrażystki. Ruch sufrażystek rozwijał się przede wszystkim przed I wojną światową. Dotyczył walki o prawa wyborcze kobiet. Dał jednak impuls znacznie szerszemu ruchowi feministycznemu, który mówi nie tylko o prawach politycznych, lecz także społecznych i kulturowych.
Emancypantki i sufrażystki to pojęcia, których w wielu sytuacjach można używać wymiennie. Dlaczego? Ponieważ o prawa wyborcze kobiet zaczęły walczyć te, które najpierw wywalczyły sobie prawo do edukacji.
Kim były sufrażystki?
Według słownika sufrażystka (od angielskiego suffrage – głosowanie, prawo głosu), to kobieta, która w Wielkiej Brytanii lub Stanach Zjednoczonych Ameryki na przełomie XIX i XX wieku walczyła o prawa wyborcze kobiet. Ruch ten jednak kiełkował dużo wcześniej, bo już w XVIII wieku. Choćby we Francji podnosiły się wówczas głosy mówiące o konieczności równego traktowania wobec prawa kobiet i mężczyzn. W USA impulsem była wojna secesyjna i jej opłakane skutki, a w Wielkiej Brytanii marazm społeczny i gospodarczy.
Emancypantki i sufrażystki
Pojęciem emancypantki określa się kobiety, szczególnie w wieku XIX, które wychodziły poza schemat:
- niekoniecznie chciały przyjmować wyłącznie rolę matek i żon,
- chciały się rozwijać, studiować, prowadzić badania,
- mówiły o modzie praktycznej, a nie tylko takiej, która podkreśla stereotypową rolę kobiecą.
Potomkiniami ich są w dużej mierze sufrażystki. Celem walki toczonej na przełomie XIX i XX wieku są przede wszystkim prawa wyborze. Walka o nie odbywała się głównie przez:
- protesty,
- petycje,
- nieposłuszeństwo obywatelskie.
Były jednak i bardziej radykalne wystąpienia: kobiety przykuwały się do ogrodzeń, wybijały szyby w wystawach, podpalały budynki.
Sufrażystki a feministki
Ile osiągnęły sufrażystki, co to dało? Część protestów okazała się bardzo skuteczna. Prawo głosu kobiet wywalczyły sufrażystki w Nowej Zelandii (1893), w Australii (1902) i w USA (1920). W Polsce kobiety uzyskały prawa wyborcze w 1918 roku. Przede wszystkim jednak sufrażystki otworzyły drogę feministkom do dalszej walki o poprawę społeczno-politycznej pozycji kobiet.
Zobacz także: Prawa człowieka – historia i organizacje strzegące tych praw
Źródła:
https://koss.ceo.org.pl/dla-nauczycieli/uczyc-inaczej/materialy-dydaktyczne/sufrazystki
Fot. Adobe Stock
