Mimo stosunkowo krótkiej historii Mossad to jedna z najlepszych i najskuteczniejszych agencji wywiadowczych na świecie. 1 kwietnia 1951 roku premier Izraela Ben Gurion powołał tajną organizację, której pełna nazwa brzmi: Ha-Mossad le-Modiin ule-Tafkidim Meyuhadim, co w tłumaczeniu oznacza: Instytut Wywiadu i Zadań Specjalnych.
Popularnie organizację tę nazywa się Mossad. Do jej zadań należy przede wszystkim zbieranie informacji wywiadowczych i przeprowadzanie tajnych operacji, w tym antyterrorystycznych, wszędzie tam, gdzie zagrożone są interesy Izraela.
Początki izraelskiego Mossadu
Początkowo izraelska tajna służba Mossad skupiała się głównie na działaniach wywiadowczych agentów umieszczanych przy ambasadach i konsulatach Izraela w najważniejszych państwach na świecie. Bardzo szybko okazał się równie skuteczny, jak CIA lub KGB. Oprócz działań wywiadowczych zadaniem Mossadu jest kontrwywiad, który, jak sama nazwa wskazuje, przeciwdziała szpiegostwu obcych państw na terenie Izraela. Z czasem Mossad rozwinął działalność antyterrorystyczną w związku z licznymi atakami palestyńskich organizacji terrorystycznych na obywateli Izraela, co spowodowane było trwającym od blisko 80 lat konfliktem izraelsko-palestyńskim.
Główna siedziba Mossadu znajduje się w Tel Awiwie, a w jego strukturach działa około 1 200 agentów na całym świecie. Do 1996 roku informacja o tym, kto jest szefem Mossadu, była ściśle tajna. Działania poza terytorium państwa realizuje supertajna komórka Mossadu o nazwie AL, co po hebrajsku oznacza „ponad”.
Mossad – najważniejsze misje izraelskich tajnych służb
Przełomowym momentem w historii Mossadu była noc z 5 na 6 września 1972 roku, kiedy w wyniku ataku terrorystycznego palestyńskiej organizacji Czarny Wrzesień w Monachium zginęło 11 członków izraelskiej reprezentacji olimpijskiej. Ówczesna premier Izraela Golda Meir wydała rozkaz, aby Mossad wytropił i zlikwidował wszystkich terrorystów zaangażowanych w te ataki. Specjalne oddziały antyterrorystyczne Mossadu, które nosiły nazwę szwadronów śmierci, wykonały zadanie prawie w pełni, tylko jednemu terroryście z Czwartego Września bowiem udało się przeżyć.
Jedną z innych bardziej znanych akcji Mossadu był zamach na rezydenta Hamasu w Jordanii Chadela Mashala w 1987 roku. Na ulicy Ammanu, stolicy Jordanii agenci wstrzyknęli mu w ucho truciznę paraliżującą nerwy, a w konsekwencji powodującą śmierć. Agenci Mossadu zostali jednak zatrzymani. Uwolniono ich w zamian za antidotum, które uratowało życie Mashala.
Mossad wsławił się również innymi akcjami:
- Uprowadzenie z Argentyny w 1960 roku Adolfa Eichmanna, oficera SS i postawienie go przed sądem w Izraelu.
- Zebranie dane wywiadowczych przed wojną sześciodniową i w jej trakcie, które okazały się jedną z przyczyn błyskawicznego zwycięstwa Izraela.
- Operacja Thunderbolt z 1976 roku polegająca na uwolnieniu pasażerów porwanego samolotu, który wylądował na terytorium Ugandy.
Mossad w Polsce
Agenci Mossadu działają również w Polsce. Zdecydowanie największą operacją z ich udziałem była akcja Most z 1990 roku. Jej celem było zabezpieczenie przejazdu około 40 tysięcy izraelskich imigrantów, którzy przez Polskę opuszczali terytorium upadającego ZSRR. Rząd Izraela obawiał się możliwości ataków terrorystycznych i aby temu zapobiec, oddelegował do Warszawy dwóch wysokiej rangi agentów, których zadaniem było zorganizowanie ochrony przejeżdżającym przez nasz kraj migrantom. Akcja, przy ścisłej współpracy z polskimi służbami specjalnymi, zakończyła się pełnym powodzeniem.
Innym śladem obecności Mossadu w Polsce jest sprawa izraelskiego adwokata Uri Brodsky’ego. 4 czerwca 2010 roku został on aresztowany przez polskie służby specjalne i szybko okazało się, że był agentem Mossadu. Później wyszło na jaw, że współpracował z jednym z członków izraelskiego komando likwidatorów, przebywającym w Niemczech Michaelem Bodenheimerem.
Fot. Adobe Stock
