Relacje społeczneŚwiat wokół nas

Co to jest samorząd terytorialny i jakie ma znaczenie?

Od samorządu, do samorządności i samodzielności

Samorząd terytorialny to władza publiczna, której zadaniem jest reagowanie na potrzeby i wspieranie rozwoju społeczności i gospodarki danego obszaru. Zasada samorządności jest jedną z podstaw ustroju Polski. Chodzi o to, by decyzje dotyczące spraw lokalnych nie zapadały w stolicy, lecz jak najbliżej – na szczeblu lokalnych społeczności.

Od lat 90-tych XX w. nasze państwo według terytorium podzielone jest na trzy stopnie: województwa, powiaty i gminy. Samorząd każdego szczebla funkcjonuje na zasadzie dwudzielności zadań. Jeden z organów pełni funkcję stanowiącą i kontrolująca, a drugi wykonawczą.

Gmina podstawową jednostką samorządu terytorialnego

Istnienie i funkcjonowanie samorządu terytorialnego regulowane jest Konstytucją naszego państwa. Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina, której sposób funkcjonowania reguluje ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z Konstytucją gminę tworzą wszyscy jej mieszkańcy. Gmina ma w związku z tym największy wpływ na życie swoich mieszkańców, a zadaniem samorządu gminnego jest realizacja zadań o znaczeniu lokalnym, m.in. prowadzenie żłobków i szkół podstawowych, dbanie o czystość i porządek, pomoc osobom potrzebującym, utrzymanie dróg gminnych w dobrym stanie itp. Organem uchwałodawczym i kontrolnym jest Rada Gminy, a organem wykonawczym wójt.

Powiat i województwo jako jednostki samorządu terytorialnego

Powiat to jednostka samorządu drugiego stopnia, a swoim obszarem obejmuje przynajmniej 5 gmin i co najmniej 50 tysięcy mieszkańców. Najogólniej można powiedzieć, że wspiera gminy w trudniejszych zadaniach, których nie są w stanie wykonywać samodzielnie. Dzięki temu gmina i powiat wspólnie realizują wszystkie zadania dla społeczności lokalnej. Będzie to np. prowadzenie urzędów pracy, utrzymywanie dróg powiatowych czy ochrona przeciwpowodziowa. Władzę uchwałodawczą i kontrolną ma rada powiatu, a wykonawczą zarząd powiatu. 
Powiaty wchodzą w skład 16 województw, których zadania dotyczą już spraw strategicznych – planowania rozwoju regionalnego oraz podziału środków na realizację tych planów. Będzie to m.in. wydatkowanie środków unijnych, prowadzenie instytucji kultury czy szpitali. Co ważne, w województwie stykaja się dwa rodzaje administracji – rządowa i samorządowa. To od ich współpracy zależy rozwój województwa. Na czele tej jednostki samorządu terytorialnego stoi sejmik wojewódzki (władza uchwałodawcza) i zarząd województwa (władza wykonawcza).
 

Polecane artykuły
Hobby i pasjeRelacje społeczne

Wolontariaty dla nastolatków. Gdzie można się udzielać?

Wolontariusz to osoba, która dobrowolnie, nie oczekując wynagrodzenia, niesie pomoc innym….
AktualnościRelacje społeczneŚwiat wokół nas

Caritas Polska i WOŚP – jak działają największe fundacje charytatywne w Polsce?

W Polsce nie brakuje wielu ciekawych i wartościowych akcji charytatywnych prowadzonych…
CiekawostkiRelacje społeczneZdrowie

Rekordy WOŚP i ciekawostki Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy od ponad trzech dekad zbiera pieniądze dla…