Zwyczaje andrzejkowe mają bardzo długą, wielowiekową tradycję. Historia zwyczajów andrzejkowych w Polsce sięga dawnych wieków, a pierwsza wzmianka pochodzi z XVI wieku.
Andrzejki wypadają co roku w nocy z 29 na 30 listopada. Ta druga data to dzień poświęcony św. Andrzejowi. Andrzejkowe zwyczaje i obrzędy związane są z różnym wróżbami i przepowiedniami, głównie dotyczącymi miłości i małżeństwa. Poznaj najpopularniejsze tradycje andrzejkowe.
Lanie wosku, czyli najpopularniejsza tradycja andrzejkowa
Oczywiście najbardziej znanym zwyczajem andrzejkowym jest lanie wosku. Właściwie bez tej wróżby wieczór andrzejkowy można uznać za nieważny. Do prawidłowego przeprowadzenia wróżby potrzebujemy trzech rzeczy: wosku ze świecy, klucza i garnka z wodą. Wosk trzeba roztopić i przelać przez otwór w kluczu do wody znajdującej się w garnku. Wosk szybko stygnie i tworzy różne kształty. Po wyjęciu z wody uczestnicy wróżby interpretują, co przedstawia dany kształt. Najlepiej zgasić światło w pomieszczaniu, oświetlić woskowy kształt latarką i oglądać cień na ścianie z różnej perspektywy.
Jakie są inne popularne zwyczaje andrzejkowe?
Inną popularną tradycją andrzejkową jest zabawa z butami. Wszystkie panny uczestniczące w zabawie ustawiają swoje buty w szeregu, a później po kolei przestawią je na przód tego szeregu. Panna, której but pierwszy przekroczy próg mieszkania, jako pierwsza wyjdzie za mąż. Oczywiście również kawalerowie mogą przeprowadzić dla siebie taką wróżbę.
Innym tradycyjnym zwyczajem i obrzędem andrzejkowym jest przekłuwanie serca szpilką. Z papieru trzeba wyciąć duże serce i na jego odwrocie wypisać różne imiona. Oczywiście osoba, której wróżba dotyczy, nie może widzieć, gdzie wypisane zostały poszczególne imiona. Następnie odwracamy serce na drugą stronę, a osoba, której wróżba dotyczy, przekłuwa je szpilką. Imię, które przekłuje szpilka, ma być imieniem przyszłego męża lub żony.
Pozostałe zwyczaje i wróżby andrzejkowe
Tradycji i zwyczajów andrzejkowych jest bardzo wiele. Poniżej kilka trochę mniej znanych przykładów:
- Wróżba ze skórki jabłka – jabłko trzeba obrać tak, żeby skórka była jak najdłuższa. Rzuca się ją przez ramię i próbuje odczytać, w jaką literę się ułoży. Będzie to pierwsza litera imienia ukochanego lub ukochanej.
- Puszczanie na wodę łupin od orzecha. Jeśli łupiny się ze sobą zetkną, parę czeka szczęśliwe wspólne życie, jeśli zatoną to niestety przed parą nie ma świetlanej przyszłości.
Podobna tradycja andrzejkowa związana jest z puszczaniem kartek na wodzie. Na małych kartkach wypisujemy imiona znajomych czy przyjaciół i wrzucamy do dużej miski z wodą. Jeśli kartki z imionami się zetkną, to osoby te połączy głęboka przyjaźń albo miłość.