CiekawostkiJęzyk polski i literatura

„W Ukrainie” i „na Ukrainie” – którą formę lepiej stosować i dlaczego?

„W Ukrainie” i „na Ukrainie” to dwie formy tego samego zwrotu, który oznacza, że coś się dzieje gdzieś na terenie tego kraju. Jeszcze do niedawna bardziej popularną i częściej słyszaną formą było „na Ukrainie”. Dzisiaj jednak coraz więcej osób używa „w Ukrainie”. Wyjaśnimy dlaczego.

 Język nie jest przezroczysty – zwroty mają kontekst. Przykład zwrotu „w Ukrainie” i „na Ukrainie” doskonale to obrazuje. Z jakiegoś powodu Ukraińcy wolą, aby mówić, że coś się dzieje w Ukrainie.  

W” czy naUkrainie – rys historyczny

W polszczyźnie obecnie obowiązują dwie formy przyimkowe: „w Ukrainie” i „na Ukrainie”. Z punktu widzenia poprawności można używać obydwu, natomiast jeszcze do niedawna za bardziej poprawną uznawano formę „na Ukrainie”. Z kolei forma „w Ukrainie” była bardzo popularna aż do XIX wieku. Obydwa sformułowania istniały więc w polszczyźnie już dawno.  

Semantyka formy 

Język, nawet w przypadku z pozoru neutralnych form, często niesie w sobie ukryte znaczenia. Tak jest między innymi w przypadku przyimka „na”, który w odniesieniu do miejsc jest często uznawany za sygnał niesamodzielności danego terytorium. Mówi się jestem w Warszawie, ale już na Mokotowie (jednej z dzielnic stolicy), w województwie warmińsko-mazurskim, ale już na Mazurach czy na Suwalszczyźnie. W odniesieniu do podziału administracyjnego jest to dość jasne – miasta, województwa łączą się w przyimkiem „w”, regiony geograficzne czy dzielnice z przyimkiem „na”. 

Dlaczego „w Ukrainie”?

Z tego też powodu Ukraińcy zdecydowanie wolą, aby używać zwrotu „w Ukrainie”, który sygnalizuje pewną równoważność Polski i Ukrainy, a nie podległość tej drugiej względem naszej ojczyzny lub innego państwa. Zwrot na Ukrainie można bowiem traktować jako sygnał podrzędności, zależności Ukrainy (najpierw od Rusi, potem od Polski, w końcu od ZSRR). Zwrot „w Ukrainie” jest pod tym względem znacznie bardziej neutralny i sygnalizuje niezależność kraju.

Zobacz także: Wojna rosyjsko-ukraińska. Co jest jej przyczyną?

Fot. Adobe Stock