Internet pozwala na łatwy i darmowy dostęp do wielu obrazów, zdjęć, filmów i muzyki. Ale czy oznacza to, że możemy bez ograniczeń korzystać z rzeczy, które są chronione prawami autorskimi? Zobacz, co grozi za rozpowszechnianie zdjęć z internetu, na wykorzystanie których nie mamy licencji.
Prawa autorskie chronią wszystkie utwory, czyli według ustawy „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia”. Wiele z nich to materiały łatwo dostępne, a to sprawia, że często nie wiemy, w jaki sposób możemy z nich korzystać.
Prawa autorskie do zdjęć i muzyki a pobieranie plików
Korzystanie z plików dostępnych w internecie jest legalne. Możesz pobierać zdjęcia, muzykę czy gry dostępne w sieci na swój komputer i przechowywać je na dysku. Nawet jeśli są to materiały, które podlegają prawom autorskim i które trafiły do internetu nielegalnie. Nie masz jednak prawa do ich dalszego udostępniania.
Jak legalnie korzystać z muzyki, filmów i zdjęć z internetu?
Materiały są dostępne w internecie na różnych zasadach. To, w jaki sposób możemy z nich korzystać, zależy właśnie od prawa autorskiego. Wszystko, co chcemy opublikować, wymaga zgody autora, czyli licencji. Utwory bez licencji możemy wykorzystywać, kiedy prawa autorskie wygasną. Dzieje się to po upływie 70 lat od śmierci ich twórcy.
Wykorzystanie zdjęć z internetu czy muzyki w celach szerszych niż prywatne jest możliwe, jeśli utwór został udostępniony na podstawie otwartej umowy licencyjnej, np. Creative Commons Zero (CCO). Dzięki niej można uzyskać również darmowe zdjęcia do użytku komercyjnego, które nie wymagają nawet podpisywania autora (choć podpisywanie jest dobrą praktyką).
- Na Instagramie nie możesz opublikować zdjęć, jeśli nie są twojego autorstwa lub nie posiadasz zgody na ich wykorzystanie.
- Nagrywasz filmiki na Youtube’a? W tle nie możesz używać dowolnego podkładu muzycznego nie swojego autorstwa. Nawet jeśli są to filmy amatorskie lub niekomercyjne. Możesz korzystać wyłącznie z biblioteki utworów oficjalnie udostępnionych do bezpłatnego korzystania.
- Jeśli masz TikToka, możesz korzystać z podkładów muzycznych, które znajdują się w aplikacji. Jest to legalne, ponieważ TikTok ma podpisane umowy licencyjne z wieloma wytwórniami muzycznymi.
- Bez zgody autora możesz wykorzystywać jedynie utwory w celach prywatnych (w gronie rodziny i bliskich), dydaktycznych lub na prawie cytatu.
Co grozi za naruszenie praw autorskich?
Niezależnie od tego, czy mówimy o dziełach dostępnych w formie fizycznej, czy elektronicznej, łamanie praw autorskich podlega karze. Jeśli udostępniamy w internecie utwory, do których nie mamy praw autorskich, zgodnie z prawem musimy liczyć się z karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności do dwóch lat. Jeszcze większa kara (nawet do 5 lat pozbawienia wolności) grozi za udostępnianie utworów i zarabianie na tym. Komputer, z którego nielegalnie przesyłane są dane do internetu, można łatwo namierzyć za pomocą numeru IP.
Zobacz także: Uważaj co wrzucasz do sieci
Fot. Mohamed Hassan / Pixabay
