Białoruś nie należy do Unii Europejskiej, choć po odzyskaniu przez ten kraj niepodległości próbowano zbliżyć Białoruś do UE. Niestety działania te zakończyły się fiaskiem.
24 października 1945 roku została założona Organizacja Narodów Zjednoczonych, która przyznała status członka-założyciela m.in. Białoruskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej. Jednak obecna Białoruś nie respektuje zapisów Karty Narodów Zjednoczonych.
Białoruś a Unia Europejska
W 1991 roku Białoruś przestała być republiką radziecką należącą do ZSRR i uzyskała niepodległość. Unia Europejska natychmiast zaczęła świadczyć pomoc temu młodemu państwu. 6 marca 1995 roku podpisano układ o współpracy między Unią a Białorusią. Już wtedy jednak stosunki zaczęły ulegać ochłodzeniu, a wszystko w związku z dojściem do władzy Aleksandra Łukaszenki. Polityk ten od początku był negatywnie nastawiony do UE i zablokował wejście w życie układu o współpracy. W 1996 roku zmienił konstrukcję, która wzmocniła jego władzę, m.in. poprzez ograniczanie wolności mediów. W odpowiedzi na to Unia wprowadziła szereg sankcji na Białoruś – ograniczono handel, wstrzymano pomoc techniczną oraz kontakty na poziomie ministerialnym. Ten konflikt trwa praktycznie do dziś.
Kolejne etapy konfliktu Białorusi z Unią Europejską
Eskalacja konfliktu nastąpiła w połowie 1998 roku, kiedy władze Białorusi naruszyły eksterytorialność misji dyplomatycznych państw UE. Mimo ostatecznego wstrzymania realizacji zalecenia o wycofaniu przedstawicielstw z Mińska stosunki UE z Białorusią uległy dalszemu ochłodzeniu. W 2000 roku UE nie uznała prawomocności wyborów parlamentarnych na Białorusi, a w 2004 wprowadziła kolejne sankcje w związku z przeprowadzonym niezgodnie z procedurami referendum, w którego wyniku Łukaszenka zapewnił sobie pozostanie na stanowisku prezydenta bez ograniczenia kadencji.
ONZ o sytuacji na Białorusi
Jako członek-założyciel Białoruś podpisała Kartę Narodów Zjednoczonych, która szczególny nacisk kładzie na prawa człowieka. Obecne władze Białorusi nie respektują tych praw, co spotyka się z ostrą reakcją ONZ.
W kwietniu 2005 roku Komisja Praw Człowieka ONZ skrytykowała Białoruś za prześladowania obywateli oraz zakaz działalności organizacji pozarządowych, organizacji mniejszościowych czy opozycyjnych partii politycznych.
W związku z sytuacją na Białorusi po wyborach prezydenckich ONZ wyraziła swoje zaniepokojenie. Sekretarz generalny organizacji António Guterres wezwał władze białoruskie do jak największej powściągliwości w sytuacji konfliktu, a także zapewnienia poszanowania prawa do wolności wypowiedzi, pokojowych zgromadzeń i prawa do zrzeszania się.
Zobacz także: Białoruś 2020. Jak świat może pomóc w rozwiazaniu konfliktu?
Fot.: Gordon Johnson / Pixabay
