Język polski i literaturaWiedzieć więcej

Zabawy słowne – pangram. Co to za twór?

Pangram to zdanie, w którym znaleźć można wszystkie litery alfabetu danego języka. Każda z nich ma wystąpić raz, kolejność jest dowolna. Po co pisze się takie teksty? Przeczytaj nasz artykuł, a dowiesz się, czy to tylko zabawa.

Pangram jest jedną z zabaw językowych, ale wykorzystuje się go również do innych celów. 

Pangram – co to jest?

Pangram to krótkie zdanie, w którym zawarte powinny zostać wszystkie litery danego języka. Dopracowane pangramy zawierają tylko jedno wystąpienie każdej litery, te nieco mniej dokładniejsze dopuszczają powtórzenie niektórych (najczęściej samogłosek).

Pangram ułożyć można w wielu językach. Pangram polski jest jednym z trudniejszych do uzyskania ze względu na większą liczbę liter niż w alfabecie łacińskim.

Przykładem pangramu mogą być zdania:

  • Pójdźże, kiń tę chmurność w głąb flaszy! (Jan Gwalbert Pawlikowski)
  • Zbłaźń mżystość ględów hiperfunkcją (Marcin Ciura)
  • Filmuj rzeź żądań, pość, gnęb chłystków! (Stanisław Barańczak)
  • Mężny bądź, chroń pułk twój i sześć flag (autor nieznany)
  • Pchnąć w tę łódź jeża lub ośm skrzyń fig (autor nieznany, wykorzystane jako cytat przez Juliana Tuwima)

 

Czy wiesz, że…
O ile pangram dopuszcza powtórzenie jakiejś litery, o tyle nie dopuszcza jej opuszczenia. Wskazuje na to wyraźnie jego grecka nazwa – pan gramma, czyli „każda litera”.

Po co pisze się pangramy?

Pangramy to bardzo ciekawa zabawa słowna. Ich ułożenie nie jest wcale prostym zadaniem. W efekcie bardzo często pangramy są nie do końca poprawne gramatycznie i stylistycznie. Często są nie do końca logiczne i trudno odczytać ich sens. Pangram to zabawa językowa, której podejmowali się tacy ważni twórcy jak Julian Tuwim (w „Pegazie dęba”) i Stanisław Barańczak („Pegaz zdębiał”).

Do czego mogą przydać się pangramy?

Pangram bardzo często jest wykorzystywany do sprawdzania zapisu tekstu. Zdanie takie idealnie nadaje się jako „test” do strony internetowej, który pozwala sprawdzić, czy wszystkie znaki wyświetlają się poprawnie. Korzystają z niego także drukarze, chcący upewnić się, czy każda litera odpowiednio dobrze drukuje się na danym urządzeniu.

Zobacz także: Co to są anagramy? Jak się je tworzy? 

Fot. Michael Schwarzenberger / Pixabay